Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ! ΟΥΤΕ ΣΦΙΓ̖ΓΑ ΕΙΝΑΙ, ΟΥΤΕ ΕΠΙΤΥΜΒΙΟ ΜΝΗΜΕΙΟ...







Πρόθεσή μου δεν είναι να κρίνω κατά πόσον η τουρκική θεωρείται εύηχη γλώσσα ή όχι. Δεν είναι άλλωστε αυτός ο σκοπός.
Όμως, τούτο μόνο θα πω: οι φυσικοί ομιλητές τής τουρκικής, 
μιας γλώσσας με σαφώς πολύ μικρότερη ιστορία και πλούτο απ’ ό,τι η δική μας, όχι μόνο σέβον̖ται και τηρούν τους κανόνες προφοράς της, αλλά εκφέρουν και σωστά τις ελληνικές ή ελληνογενείς λέξεις που περιλαμβάνουν τους φθόγ̖γους [μ] ή [ν], δηλ. τις ευ̖φωνικές συνηχήσεις τής γλώσσας μας. Κάτι που εμείς δεν πράττουμε, γιατί προφανώς αγνοούμε.

Όταν ο Τούρκος λέει:      Εμείς, συνήθως, προφέρουμε:

angarya                            αγγαρεία [g]

ankiloz                              αγκύλωση [g]

antagonist                        ανταγωνιστής [d]

antarktik                           ανταρκτική [d]

anterit                               εντερίτιδα [d]

antibiyotik                         αντιβιοτικό [d]

antidemokratik                 αντιδημοκρατικός [d]

antijen                              αντιγόνο [d]

antilop                              αντιλόπη (< ανθόλοψ) [d]

antitez                              αντίθεση [d]

antitoksin                         αντιτοξίνη [d]

cimbiz                              τσιμπ(ίδα, ιδάκι) [b]

cümbüş                            τσιμπούσι (< συμ̖πόσιο) [b]

çembalo                           τσέμπαλο (< κύμβαλον) [b]

çingene                            τσιγγάνος (< αθίγ̖γανος) [g]

deontoloji                         δεοντολογία [d]

diftong                              δίφθογγος [g]

dizanteri                           δυσεντερία [d]

effendi                              αφέντης [d]

enginar                             αγκινάρα [g]

entelekya                          εντελέχεια [d]

entomoloji                         εντομολoγία [d]

entropi                              εντροπία [d]

fangi                                 φαγγρί [g]

fantasma                          φάντασμα [d]

farenjit                              φαρυγγίτιδα [g]

findik                                φουντούκι [< Πον̖τικόν (< Πόν̖τος)+κάρυον)] [d]

nder                              κοντάρι (< κον̖τός) [d]

isfendan                           σφεντάμι (< σφένδαμος) [d]

kambur                             καμπούρης, καμπύλη [b] (< καμ̖πύλος)

kangren                            γάγγραινα [g]

kantaron                           κενταύριο (βότανο), Κένταυρος [d] κ.ά.


Έχουμε υπόψη πόσες τέτοιες λέξεις υπάρχουν στη γλώσσα μας, στις οποίες τα δίψηφα γγ/γκ, μπ, ντ προφέρον̖ται έρρινα, δηλαδή αφορούν δύο ήχους και όχι έναν;
Χιλιάδες.

Πόσο συχνή είναι η χρήση τους στον καθημερινό μας λόγο;
Αδιיάκοπη.

Υπάρχουν κάποιοι που ακόμη αμφισβητούν την έρρινη προφορά τής Κοινής μας Γλώσσας;... 
Έχουν υπόψη τους πόσες δάνειες λέξεις από την Ελληνική, στις οποίες περιλαμβάνον̖ται τα έρρινα δίψηφα γγ/γκ, μπ, νταπαν̖τούν στο λεξιλόγιο άλλων λαών;
Πάρα πολλές.

Λαμβάνον̖τας υπόψη τα παραπάνω, θέτω τον εξής προβληματισμό:

Ποια από τις δύο γλώσσες είναι πιο σύμμορφη στους κανόνες της, με συνέπεια να προφέρεται ορθά και πιο εύηχα;
Η τουρκική ή η Κοινή Νεοελληνική, όπως εκφέρεται σήμερα;

Είναι ανεπίτρεπτο για τη χώρα που έδωσε τα φώτα του Πολιτισμού σε ολόκληρο τον κόσμο, για τη γλώσσα που έχει εμ̖πλουτίσει τις υπόλοιπες γλώσσες, άλλοι λαοί να προφέρουν σωστά τις ελληνικές ή ελληνογενείς λέξεις και εμείς να εκφέρουμε ψευδώς την Κοινή μας Γλώσσα.

Πρόκειται για πανεθνικό και πολιτισμικό θέμα μείζονος σημασίας, στο οποίο έπρεπε ήδη να έχει δοθεί λύση.
Είναι αδιיανόητο, εν έτει 2020, να μη διδάσκεται η Ορθοφωνία στα Σχολεία και τα Πανεπιστήμια.
Είναι μεγάλο ατόπημα να μην έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί τα έρρινα από τα άρρινα γγ/γκ, μπ, ντ και ο Έλληνας να μην ξέρει τι να προφέρει· και είναι αιδώς, αν̖τί όλων αυτών, να διδάσκεται στα Σχολεία της χώρας ότι: το γ+κ=γκ και το γ+γ=γγ, προφέρον̖ται [γκ], π.χ. αγκαλιά, φεγγάρι.

(Απόσπασμα από τη νέα σχολική Γραμματική της Ε΄& ΣΤ΄Δημοτικού)

Πολιτισμός είναι η γλώσσα μας!
Για ποιον Ελληνικό Πολιτισμό σήμερα ομιλούμε;…


ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣH:

 Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

              י    η εκφορά των φθόγ̖γων χωριστά, χωρίς συνίζηση.

                  

Άρης Βαφιάς, MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2019

ΟΛΗ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΣ ΥΠΑΡΞΗ ΕΙΝΑΙ Η ΓΛΩΣΣΑ



ΟΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΦΡΟN̖TΙΖΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙ'ΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ


Ο μεγάλος εκπαιδευτικός λειτουργός (προσωπικά αυτόν το χαρακτηρισμό του αποδίδω) Σαράν̖τος Καργάκος, έλεγε ότι η γλώσσα, κατά μία έννοια, είναι πατρίδα και λαός που απαρνείται τη γλώσσα του είναι σα να διיαγράφει την υπογραφή του από τη Magna Carta της ανεξαρτησίας του. 
Κι ακόμη, ότι όλη η ιστορική μας ύπαρξη είναι κρεμασμένη από μία κλωστή: τη γλώσσα.
Είχε πει κι άλλα σοφά· ότι ένα παιδί που σήμερα πρωτοπάει στο σχολείο γνωρίζει περισσότερες αγ̖γλικές παρά αρχαίες ελληνικές ή λόγιες λέξεις, παρόλο που θα μπορούσε να γνωρίζει πολλές, αν είχε μάθει κάποιες προσευχές, όπως το Πάτερ ημών που είναι ένα άριστο δείγμα γλωσσικής διδασκαλίας, ή τον Ακάθιστο Ύμνο που επί 1.500 χρόνια ήταν ο οιονεί εθνικός μας ύμνος.
«Γκρεμίσαμε όλα τα γλωσσικά οχυρά, την ώρα που ορμούσε πάνω μας το ξένο γλωσσικό τσουνάμι. Η αγ̖γλοπλημμύρα έχει κατακλύσει τα πάν̖τα· έχει εισορμήσει στη σκέψη, στο στόμα των παιδιών από τη νηπιακή τους ηλικία και αυτό που πλασάρεται σήμερα σαν ελληνικός λογόηχος είναι σκέτος ογ̖κανισμός. Χάνεται σταδιיακά η ευγένεια της προφοράς. Χάνεται και η σωστή εκφορά λόγου. Σωστή γραφή και καλή ανάγνωση προσφέρουν καλή οργάνωση στο μυαλό, δεξιότητα στο χέρι, ευχέρεια στην ομιλία· έτσι που είναι ευχερέστερη η επικοινωνία».
Πόση αλήθεια κρύβουν τα λόγια αυτά!...
Οι Δραματικές Σχολές, τουλάχιστον εκείνες που λειτουργούν με υπευθυνότητα και συνέπεια, έχον̖τας ως υποχρεωτικό και πρωτεύον μάθημα την Ορθοφωνία (Αγωγή Προφορικού Λόγου & Φωνής) και στα τρία έτη σπουδών, είναι ο βασικός θεματοφύλακας της Προφοράς τής Πρότυπης Γλώσσας μας και (ίσως) ο μοναδικός πυλώνας Εκπαίδευσης και αν̖τίστασης στη σημερινή κακοφωνία και το κατρακύλισμα της Εκφοράς του Λόγου.
Ύστερα από 28 χρόνια αδιיάλειπτης διδασκαλίας στη χώρα μας, εδώ και αρκετόν καιρό -μετά λύπης μου- διיαπιστώνω ότι, όλο και περισσότεροι νέοι που ξεκινούν να φοιτούν στις Σχολές, δεν έχουν απλώς πλήρη άγνοια των Κανόνων Προφοράς της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας, για την οποία ο μεγάλος Δάσκαλος του Θεάτρου μας Δημήτρης Ρον̖τήρης ανέφερε ότι είναι καθήκον του ηθοποιού να τη διδάσκει από σκηνής, γι' αυτό και απαιτούσε από τους μαθητές του να προφέρουν σωστά, αλλά φέρουν και σοβαρά ελαττώματα άρθρωσης ή μη ορθής φώνησης (ταχυλογίες, δυσαρθρίες, δυσαναγνωσίες, ψευδισμούς κυρίως του φθόγ̖γου [σ], ρωτακισμούς, κακοφωνίες, στριγ̖κούς, λαρυγ̖γισμούς, ιδιώματα, αγ̖γλισμούς κ.λπ.) και εν γένει σημαν̖τικές ελλείψεις στον τρόπο μελέτης-εκμάθησης, όπως και στη χρήση της γλώσσας.
Και αυτό δε σημαίνει τίποτε άλλο παρά σοβαρή έλλειψη παιδείας, δηλ. ουσιיαστικής γνώσης, η οποία παρέχεται πρώτιστα από την οικογένεια και το σχολείο.
Όταν αμερικανοί ηθοποιοί, μιλών̖τας Ελληνικά, προσπαθούν να προφέρουν τις ευ̖φωνικές συνηχήσεις της γλώσσας μας, εμείς διδάσκουμε στο σχολείο τα παιδιά μας την κακοφωνία και τον ψευδισμό...

«Εν̖τάξει!» (στα 1:28 του βίντεο) ... «Πάν̖τα έχεις θάρρος!» (στα 5:02)

Την ώρα που Έλληνες του Εξωτερικού διδάσκουν σε αγ̖γλόφωνα Πανεπιστήμια την Προφορά της Ελληνικής Γλώσσας και τις ευ̖φωνικές συνηχήσεις…


*Η επισήμανση της προφοράς των έρρινων δίψηφων [γγ/γκ], [μπ], [ντ] (στα 7:07 του βίντεο)
Παραδείγματα και φωνητική απόδοση:
αγ̖κάλη, εγ̖γύς (στα 9:30 του βίντεο), λάμ̖πω (στα 11:17)  κ.λπ.

εμείς, όχι απλώς δε διδάσκουμε την Ορθοφωνία στα Πανεπιστήμια, αλλά τις εκπαραθυρώνουμε από τα Σχολεία…

(Απόσπασμα από την πρώην Σχολική Γραμματική του Μανόλη Τριαν̖ταφυλλίδη)

(Απόσπασμα από τη νέα Σχολική Γραμματική της Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού) 

Μακάρι να μην επαληθευτεί ο αείμνηστος Σαράν̖τος Καργάκος· να μην κοπεί η κλωστή στην οποία αναφέρεται και να μην πέσουμε στα τάρταρα της λησμονιάς, για να μην κυκλοφορούμε ανάμεσα στα μνημεία, όπως οι φελλάχοι γύρω από τις πυραμίδες και τη Σφίγ̖γα...

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

             '    η εκφορά των φθόγ̖γων χωριστά.



Άρης Βαφιάς - MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής


Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2019

ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑN̖TΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟΣΥΝΘΕΤΗ ΓΙΑΝΝΗ ΣΠΑΝΟ



Μαζί σου μεγαλώσαμε... ταξιδέψαμε... ονειρευτήκαμε... ερωτευθήκαμε... ψυχαγωγηθήκαμε.
Γνωρίσαμε, ζήσαμε και αγαπήσαμε μιαν άλλη Ελλάδα· 
πιο ανθρώπινη, πιο όμορφη, πιο καλή.
Σε ευχαριστούμε πολύ για τις υπέροχες μουσικές σου συνθέσεις
και μελωδίες!



ΟΔΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, 1974 (Χάρις Αλεξίου)

Μουσική: Γιάννης Σπανός 
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

Σάββατο κι απόβραδο και ασετυλίνη
στην Αριστοτέλους που γερνάς
έβγαζα απ’ τις τσέπες μου φλούδες μαν̖ταρίνι
σου ’ριχνα στα μάτια να πονάς

Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους
κι ήταν αρχηγός η Αργυρώ
και φωτιές ανάβανε στους απάνω δρόμους
του Άι Γιάννη θα ’τανε θαρρώ

Βγάζανε τα δίκοχα οι παλιοί φαν̖τάροι
γέμιζ’ η πλατεία από παιδιά
κι ήταν ένα πράσινο, πράσινο φεγ̖γάρι
να σου μαχαιρώνει την καρδιά [= τηγ̖καρδιά]

Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους
κι ήταν αρχηγός η Αργυρώ
και φωτιές ανάβανε στους απάνω δρόμους
του Άι Γιάννη θα ’τανε θαρρώ

ΑΝ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, 1982 (Τάνια Τσανακλίδου)

Μουσική: Γιάννης Σπανός

Στίχοι: Τάκης Καρνάτσος
  
Αν μ’ αγαπάς
θα κλέψω χρώμα της φωτιάς
και λευκό πανί
οι δυο μαζί
να ζωγραφίσουμε ξανά
τη ζωή

Αν μ’ αγαπάς 
δε θα ’χει γκρίζο πουθενά
να κοιτάς
θα με κρατάς
και σε λιμάνια γιορτινά
θα με πας

Μα αν όλα αυτά
που μοιάζουν όνειρα τρελά
γίνουν μια κραυγή
αν όλα αυτά
κι ό,τι κι αν έχω φαν̖ταστεί
δε θα ’ρθει

Θα ’ναι χαμός
θα σκοτεινιάσει όλο το φως
θα σβηστεί
ίσως γιατί
για μένα ο κόσμος είσαι εσύ
μόνο εσύ

Αν μ’ αγαπάς
δε θα ’χει σύνορα για μας
ούτε μοναξιά
με το βοριά
και με τα αστέρια της νυχτιάς
συν̖τροφιά

Αν μ’ αγαπάς
με λόγια μόνο της καρδιάς
θα μιλάς
θα με κρατάς
και σε λιμάνια γιορτινά
θα με πας

Αν μ’ αγαπάς (δις)
δε θα ’χει γκρίζο πουθενά
να κοιτάς
θα με κρατάς
και σε λιμάνια γιορτινά
θα με πας

Αν μ’ αγαπάς
θα κλέψω χρώμα της φωτιάς
μόνο αν μ’ αγαπάς
Αν μ’ αγαπάς
δε θα ’χει σύνορα για μας
μόνο αν μ’ αγαπάς

ΔΙ’ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] (ή και [μ], περίπτ. -μπ) πριν από το 
                     δίψηφο σύμφωνο.

Άρης Βαφιάς - MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019

ΟΙ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΗΧΗΣΕΙΣ ΤΟΥ [Μ] ΚΑΙ ΤΟΥ [Ν] ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙἈΦΥΛΑΧΘΟΥΝ ΩΣ ΚΟΡΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΥ




ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΗΧΗΣΕΙΣ ΤΟΥ [Μ] ΚΑΙ ΤΟΥ [Ν], ΔΗΛ. Η ΕΡΡΙΝΗ ΠΡΟΦΟΡΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΦΥΛΑΧΘΕΙ


Η έρρινη προφορά της Κοινής Νεοελληνικής, δηλ. των ευ̖φωνικών συνηχήσεων του [μ] και του [ν], συνάγεται ακόμη και από την άποψη ότι τα [γ], [β] και [δ], κατά την κλασική εποχή, προφέρον̖ταν αν̖τίστοιχα [g], [b] και [d].

Εφόσον κάποτε το:

1. [γ] προφερόταν [g]
και [γ] (μέσα στη λέξη, πριν από τα κ, γ, χ, ξ) = ŋ
(π.χ. αγχόνη = αŋχόνη, δηλ. μαλακοϋπερωικό [ν] αλλιώς άγμα)
τότε [γγ] (στο μέσον της λέξης στην Κοινή Νεοελληνική) = [γ̖γ
(δηλ. [ŋg] και όχι [γγ])
π.χ. φεγ̖γάρι (< φέγ̖γος).
Επομένως και το ομόηχο [γκ] (στο μέσον της λέξης) = [γ̖κ] 
και όχι [γκ]
π.χ. συγ̖κίνηση  (< συν + κινώ)

2. [β] προφερόταν [b]
και [μβ] = [μ̖π] (δηλ. [mb] και όχι [μπ])
π.χ. κουμ̖πί (< κομβίον)
άρα και [μπ] (στο μέσον της λέξης στην Κοινή Νεοελληνική) = [μ̖π].
Οπότε και [ν+π] = [μ̖π 
π.χ. εμ̖πρός (< εν + προς)

3. [δ] προφερόταν [d]
και [νδ] = ν̖τ (δηλ. [ŋd] και όχι [ντ])
π.χ. άν̖τρας (< άνδρας)
άρα και [ντ] (στο μέσον της λέξης στην Κοινή Νεοελληνική) = [ν̖τ].
Συνεπώς και [ν+τ] = [ν̖τ] 
π.χ. παν̖τελής (< παν + τελής < τέλος)

Σε κάθε περίπτωση, οι ευ̖φωνικές συνηχήσεις του [μ] και του [ν] πριν από τα δίψηφα γγ/γκ, μπ και ντ, είναι ίσως η μόνη βέβαιη και γι αυτό αδιαμφισβήτητη -όσον αφορά την προφορά των προγόνων μας- μαρτυρία και αποτελούν συνέχεια και αναπόσπαστο κομμάτι της γλωσσικής μας παράδοσης, δηλ. ενός σημαν̖τικού τμήματος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Είναι ένα από τα λιγοστά αυτούσια φωνητικά στοιχεία, που συνδέουν ακόμη άμεσα την προφορά της Κοινής Νεοελληνικής, με την προφορά της Αρχαίας Ελληνικής· γι’ αυτό και πρέπει να διαφυλαχθούν ως κόρην οφθαλμού.

© 2019, Άρης Βαφιάς - MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019

ΨΕΥΔΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ




   Ο ΕΚΦΥΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ


Όπως έχει πολλάκις επισημανθεί, τα δίψηφα σύμφωνα γγ/γκ, μπ, ντ είναι στη γλώσσα μας κατά το πλείστον έρρινα, επομένως δύο φθόγ̖γοι-ήχοι και όχι άρρινα (ένας φθόγ̖γος-ήχος).

Δηλ.: γγ/γκ = γ̖γ/γ̖κ (= ŋγγ/ŋγκ, όπου [ŋ]: το μαλακοϋπερωικό [ν], αλλιώς το άγμα)
μπ = μ̖π (= ŋμμπ, διττή συνήχηση: άγμα και απαλή εκφορά του [μ])
ντ = ν̖τ (= ŋντ).

Συνεπώς το να προφέρω έναν ήχο αν̖τί για δύο, είναι το ίδιο με το να λέω και να γράφω:

αδόνι αν̖τί αηδόνι
εχή αν̖τί ευχή (αφού και τα [αη], [ευ] δίφθογ̖γοι είναι)
αδρισμός αν̖τί ανδρισμός (οπότε άντρας αν̖τί του ορθού άν̖τρας)
κόβος αν̖τί κόμβος (> κομβίον, άρα κουμπί αν̖τί του ορθού κουμ̖πί)
τούντρα αν̖τί του ορθού τούν̖τρα (επομένως και τούδρα αν̖τί τούνδρα) κ.λπ.

Είναι σα να γράφει και να προφέρει αν̖τίστοιχα:

ο ιταλός, ντοκουμέτο και όχι ντοκουμέντο [ν-τ]
ο γάλλος, σαπουάν και όχι σαμπουάν [μ-π]
ο άγ̖γλος, ίτερνετ αν̖τί ίντερνετ κ.ο.κ.

Ενδεικτικά, παραθέτω παραδείγματα λέξεων με τη φωνητική ανάλυση των δίφθογ̖γων γ̖γ/γ̖κ, μ̖π, ν̖τ:

συγ̖γενής (= συŋγγενής) < συŋ~γενής < συν~γενής < συν+γένος
συγ̖κρίνω (= συŋγ̖κρίνω) < συŋ~κρίνω < συν~κρίνω < συν+κρίνω
έμ̖πορος (= έŋμμπορος) < έŋμ~πορος < έŋ~πορος < εŋ~πόρω < εν~πόρω < εν+πόρω
παν̖τελής (= παŋντελής) < παŋ~τελής < παν~τελής < παν+τελής < τέλος

Περιπτώσεις όπως οι παραπάνω, υπάρχουν χιλιάδες στη γλώσσα μας.  
Πόθεν λοιπόν άρρινη η προφορά της Κοινής Νεοελληνικής και ένας φθόγ̖γος-ήχος τα γγ/γκ, μπ, ντ στο μέσον των περισσότερων γηγενών λέξεων;
Φωνή βοώ
ν̖τος εν τη ερήμω... 
-Από την Πολιτεία, ακούει κανείς;

© 2019, Άρης Βαφιάς - MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής