Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΓΝΟΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΚΗΔΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΑΚΡΟΠΟΛΗ - 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 2021
Παρόλο που ζητήθηκε η γνώμη μου, αμφιταλαν̖τευόμουν τις τελευταίες μέρες εν̖τόνως, εάν θα έπρεπε να τοποθετηθώ δημόσια για ένα θέμα τόσο λεπτό και σίγουρα όχι ευχάριστο και να αξιολογήσω την ερμηνεία μιας γνωστής, στον απόδημο Ελληνισμό της Βορείου Αμερικής, καλλιτέχνιδος· κάτι το οποίο προσπαθώ, σε τέτοιες ιδιיάζουσες περιπτώσεις, να αποφεύγω να κάνω. Ωστόσο δεν μπορώ να αγνοήσω ένα τόσο σπουδαίο συμβάν, όπως αυτό της απόδοσης του Εθνικού Ύμνου, που έλαβε μέρος το πρωί της 25ης Μαρτίου, στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και του οποίου, όπως όλοι μας άλλωστε, υπήρξα αυτήκοος. Κατόπιν ώριμης σκέψης αποφάσισα να τοποθετηθώ, αφού το οφείλω πρώτιστα στον εαυτό μου και σε όσα χρόνια τώρα πρεσβεύω μέσα από τις διδασκαλίες και τα δύο συγ̖γράμματά μου για την Προφορά, αλλά και απέναν̖τι στην Επιστήμη μου και στους μαθητές μου.
Καταρχάς, η δήλωση της κυρίας Ελένης Καραΐνδρου με βρίσκει απολύτως σύμφωνο, σχετικά με την ομολογουμένως ατυχή επιλογή της κυρίας Αναστασίας Ζαννή για την απόδοση του Εθνικού Ύμνου, πολλώ δε μάλλον, όταν αυτή η επιλογή δεν αφορά έναν απλό εορτασμό, αλλά αυτόν της συμ̖πλήρωσης των διיακοσίων χρόνων από την Παλιγ̖γενεσία του Έθνους. Εκ του αποτελέσματος δε, αποδεικνύεται πως η συγ̖κεκριμένη ανάθεση δεν ήταν η ενδεδειγμένη. Πώς να ήταν άλλωστε, αφού την απόφαση την πήραν άλλοι και όχι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι.
Είναι δυνατόν, ειδικά για ένα τόσο σημαν̖τικό γεγονός, το ΓΕΕΘΑ ή η Πολιτεία να γνωρίζουν καλύτερα από τους ανθρώπους της Τέχνης, δηλ. του Θεάτρου, της Μουσικής και της Λυρικής Σκηνής; Γιατί δε ζητήθηκε η γνώμη τους; Υπάρχουν καταλληλότεροι από αυτούς να εκφέρουν άποψη, των οποίων, τόσο η γνώση όσο και η κρίση φέρει βαρύνουσα σημασία; Αλήθεια, η γνώμη της κυρίας Καραΐνδρου εζητήθη; Και εάν ναι, ελήφθη σοβαρά υπόψιν;
Θα προσπεράσω τις τεχνικές αδυναμίες -σε μία ερμηνεία χωρίς την ανάλογη, για την περίσταση, αισθαν̖τικότητα- που αφορούσαν στην τονικότητα, στο ρυθμό, στη μελωδία, όπως και το βιμπράτο, τη σιελόρροια, τους υπερτονισμούς κάποιων φθόγ̖γων ή τις ηχηρές εισπνοές, που προφανώς οφείλον̖ται στη μυική έν̖ταση, η οποία επηρέασε εν γένει τη διיαχείριση της αναπνοής και κατ’ επέκταση το ποιόν και τη στήριξη του ήχου (οι συνάδελφοι της Ορθοφωνίας και της Φωνητικής κατανοούν τι εννοώ) και θα εστιάσω στο εάν η ερμηνεύτρια έχει παρακολουθήσει ποτέ μαθήματα Ορθοφωνίας. Εάν έχει όν̖τως παρακολουθήσει, κάτι για το οποίο διיατηρώ έν̖τονες επιφυλάξεις, όφειλε ήδη να γνωρίζει σχετικά με τους Κανόνες Προφοράς της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας. Άλλωστε η άγνοιά της για αυτούς, δυστυχώς, επιβεβαιώνεται από τη συνέν̖τευξη την οποία παραχώρησε αμέσως μετά στην Κρατική Τηλεόραση.
Όχι κυρία Ζαννή, δε λέμε: [από τηgόψη…], oύτε [τηdρομερή…], ούτε [και σαbρώτα…]. Ειδικά όταν απαγ̖γέλουμε ή τραγουδάμε τον Εθνικό Ύμνο! Τουλάχιστον, μην τα λέτε ΕΣΕΙΣ.
Όπως φυσικά δε λέμε: [είμαι πολύ συgινημένη], [είμαι στηbατρίδα μου], [η εbειρία μου από τηbαρέλαση εκεί], [ήτανε κάτι που πάdα το ζούσαμε όλοι με δάκρυα στα μάτια], [η Ελλάδα συνεχίζει να εbνέει όλο τοgόσμο], [από δγιάφορες χώρες που έχω ταξιδέψει], [και η χώρα μας η Ελλάδα συνεχίζει να εbνέει. Και ενωμένοι όλοι οι Έλληνες σε όλο τοgόσμο. Είναι πολύ σημαdικό], [πάdα η Ελλάδα ήταν στηgαρδιά μου και έβλεπα την αγάπη τωνξένων στο πρόσωπό μας].
Είναι όν̖τως πολύ σημαν̖τικό η Ελλάδα να συνεχίσει να εμ̖πνέει όλο τον κόσμο, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει ΕΜΕΙΣ πρώτα να σεβόμαστε και να διיαφυλάσσουμε τη γλωσσική μας παράδοση. Δε συμφωνείτε;
Πόσο μάλλον όταν -μέσω της Τέχνης που υπηρετείτε- θεωρείστε Πρέσβειρα της Ελλάδας, της Γλώσσας μας και κατ’ επέκταση του Πολιτισμού μας στο Εξωτερικό.
Αναφερόμαστε στον Εθνικό Ύμνο, όχι σε οποιοδήποτε άσμα· και στη διיακοσιετηρίδα από την επίσημη έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης· όχι σε οποιοδήποτε γεγονός ή σε έναν απλό εορτασμό, όπου τα βλέμματα όλου του κόσμου είναι στραμμένα στη χώρα μας.
Εσείς που έχετε κάνει σπουδές στο τραγούδι και ασχολείστε επαγ̖γελματικά με αυτό, δε γνωρίζετε ότι τα [μ] και [ν] αποτελούν τα κατ’ εξοχήν μουσικά σύμφωνα (αλλιώς ευ̖φωνικά σύμφωνα) και πως όταν δεν ξέρουμε τους στίχους ενός τραγουδιού, επιλέγουμε ένα εξ αυτών (ή το [λ]) για να αποδώσουμε το σκοπό; Ή ότι ένα πολύ βασικό μέρος τής εκγύμνασης της φωνής, είτε αυτό αφορά στο ζέσταμα και στην τοποθέτησή της, είτε στη διיάνοιξη των φωνητικών κέν̖τρων και στις τονικές προσεγ̖γίσεις, γίνεται εν πολλοίς με τον ήχο του [μ];
Δυστυχώς επιβεβαιώνεται για πολλοστή φορά, με τον πλέον δυσάρεστο τρόπο, η παν̖τελής άγνοια και η ακηδία της Πολιτείας, όσον αφορά τη διδασκαλία των Κανόνων Προφοράς της Γλώσσας μας: κανόνες οι οποίοι είναι μείζονος σημασίας, αφού ο άνθρωπος κατά το πλείστον ομιλεί, παρά γράφει. Καμία γλώσσα δεν έχει ουσιיαστική αξία, όταν δεν ομιλείται σωστά. Όταν δηλ. ο προφορικός λόγος δε διδάσκεται, δεν καλλιεργείται και δε διיαφυλάσσεται.
Συνέπεια αυτής της αδιיανόητης και χρόνιας εγ̖κληματικής απάθειας από μέρους της Πολιτείας, είναι η φωνολογική κακοφωνία στην απόδοση του Εθνικού Ύμνου, την οποία, όχι απλώς βιώσαμε ανήμερα της Επετείου των διיακοσίων χρόνων από την επίσημη έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά δυστυχώς καταγράφηκε και ιστορικά, διיεθνώς, λαμβάνον̖τας ταυτόχρονα -ανά την υφήλιο- την ανάλογη αξία και προβολή.
Από την άγνοια πηγάζουν τα μεγαλύτερα εγ̖κλήματα, έλεγε κάποτε ένας σοφός.
Προσωπικά θα επισημάνω ότι αυτά παθαίνει ένα κράτος, όταν αδιיαφορεί σε θέματα ουσιיαστικής Παιδείας και μείζονος σημασίας, όπως αυτό της Γλώσσας…
ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:
Όπου: ` το ευ̖φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.
' η εκφορά των φθόγ̖γων χωριστά, χωρίς συνίζηση.
Εδώ ο Εθνικός Ύμνος, με την ανάλυση των ευ̖φωνικών συνηχήσεων, σε απαγ̖γελία Άννας Συνοδινού.