Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΗΧΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ






🔔ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ🔔
Η ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΔΙΨΗΦΩΝ ΣΥΜΦΩΝΩΝ ΚΑΙ Η ΤΡΟΠΗ ΤΟΥ [Σ] ΣΕ ΑΤΟΝΟ [Ζ]



Είθε τα φετινά Χριστούγεννα η ανθρωπότητα, με τη βοήθεια του Κυρίου και ενάν̂τια σε κάθε μορφής εξαναγ̂κασμό ή υποχρεωτικότητα, να απαλλαγεί οριστικά από τη μάστιγα της πανδημίας...

Πολλές ευχές για υγεία και αγάπη σε όλο τον κόσμο, με την προσδοκία ότι η Πολιτεία θα μεριμνήσει επιτέλους για τη διδασκαλία και την εκμάθηση της Προφοράς της Κοινής Νεοελληνικής στα Σχολεία!



Ω, ΕΛΑΤΟ

Παιδική χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου


Ω, έλατο

ω, έλατο

μ’ αρέσεις, πώς μ’ [ πώz̥μ’] αρέσεις. (δις)


Τι ωραία την Πρωτοχρονιά [→ τημ̂πρωτοχρονιά]

μας φέρνεις δώρα [ φέρνειδώρα] στα κλαδιά.


Ω, έλατο

ω, έλατο

μ’ αρέσεις, πώς μ’ [ πώz̥μαρέσεις.

 

Ω, έλατο

ω, έλατο

τι δίδαγμα η στολή σου. (δις)


Ελπίδα φέρεις σταθερή

και θάρρος πάν̂τα στη ζωή.


Ω, έλατο

ω, έλατο

τι δίδαγμα η στολή σου.

 

Ω, έλατο

ω, έλατο

τα πράσινά σου φύλλα. (δις)


Τα βγάζεις με [ βγάζειμε] καλοκαιριά

και τα φορείς με [ φορείμε] το χιονιά.


Ω, έλατο

ω, έλατο

τα πράσινά σου φύλλα.


ΧΙΟΝΙΑ ΣΤΟ ΚΑΜ̖ΠΑΝΑΡΙΟ

Έλενα Παπαρίζου - Παιδική χορωδία Γιώργου Θεοφάνους


Χιόνια στο καμ̂παναριό

που Χριστούγεννα σημαίνει·

χιόνια στο καμ̂παναριό

ξύπνησ’ όλο το χωριό.

 

Ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν ντιν νταν.

 

Κι όλοι παν’ στην εκκλησιά

το Χριστό να προσκυνήσουν·

κι όλοι παν’ στην εκκλησιά

λάμ̂πει απόψε η Παναγιά.

 

Ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν ντιν νταν.

 

Τέτοια νύχτα ήταν παιδιά

που γεννήθηκ’ ο Χριστός μας [ χριστόz̥μας]·

τέτοια νύχτα ήταν παιδιά

είχαν χιόνια τα κλαριά.

 

Ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν

ντιν ντιν νταν ντιν νταν.

 

Χιόνια στο καμ̂παναριό

ξύπνησ’ όλο το χωριό.

 

Ο ΑΪ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΛΙ ΘΑ ΡΘΕΙ

Παιδική χορωδία Σπύρου Λάμ̂πρου


Ξανά στην αρχή

ο χρόνος γυρνά [ χρόνοz̥γυρνά]

το έλκηθρο εκεί

τ’ αστέρια περνά

ο Άϊ Βασίλης πάλι θα ‘ρθεί.

 

Ο σάκος βαρύς [ σάκοz̥βαρύς]

κι αν ήσουν καλός

τα δώρα θα βρεις

στο τζάκι σου εμ̂πρός

ο Άϊ Βασίλης πάλι θα ‘ρθεί.

 

Σε βλέπει όταν κοιμάσαι [→ όταγ̂κοιμάσαι]

στο σπίτι, στη δουλειά

γνωρίζει όπου και να ‘σαι

καθεμιά σου σκαν̂ταλιά.

 

ΠΑΕΙ Ο ΠΑΛΙΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ

Παιδική χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου


Πάει ο παλιός ο χρόνος

ας γιορτάσουμε [ αz̥γιορτάσουμε] παιδιά

και του χωρισμού [→ χωριz̥μού] ο πόνος

ας κοιμάται στην καρδιά [→ στηγ̂καρδιά].


Καλή χρονιά

καλή χρονιά

χαρούμενη, χρυσή Πρωτοχρονιά! (δις)

 

Γέρο χρόνε φύγε τώρα

πάει η δική σου η σειρά

ήρθε ο νέος με [ νέοz̥με] τα δώρα

με τραγούδια με χαρά.


Καλή χρονιά

καλή χρονιά

χαρούμενη, χρυσή Πρωτοχρονιά! (δις)

 

Μα κι αν φεύγεις μακριά [ φεύγειz̥μακριά] μας

στην καρδιά [→ στηγ̂καρδιά] μας πάν̂τα ζει

κάθε λύπη και χαρά μας

που περάσαμε μαζί.


Καλή χρονιά

καλή χρονιά

χαρούμενη, χρυσή Πρωτοχρονιά! (δις)

 

Όλα γύρω χιονισμένα [→ χιονιz̥μένα]

όλα γύρω παγωνιά

μα θα λιώσουν ένα ένα

με τη νέα τη χρονιά.


Καλή χρονιά

καλή χρονιά

χαρούμενη, χρυσή Πρωτοχρονιά! (δις)


ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   ˆ   το ευ̂φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

           o   η προφορά του άτονου [ζ].


Άρης Βαφιάς, MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής