Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2019

ΞΕΓΕΛΑΣΕΣ ΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ, ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΕΧΕΙΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ...



🎗️ ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ 
ΜΟΥΣΙΚΟΣΥΝΘΕΤΗ ΘΑΝΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ 🎗️


«Με μια πιρόγα φεύγεις 
-τις ώρες που αγριεύει η βροχή-
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί.
Έσβησες μ ένα φύσημα τα φώτα της σκηνής...
Ξεγέλασες τους ουρανούς
γιατί με τους Αθάνατους έχεις λογαριασμούς...»

- Καλό σου ταξίδι, Άμλετ της Μουσικής.
Το έργο που άφησες πίσω σου θα είναι πάν̖τοτε φωτεινός φάρος και σημαν̖τική παρακαταθήκη για την πνευματική μας καλλιέργεια και τη μουσική μας παιδεία.


«Η μελοποιημένη ποίηση αξίζει στο ελληνικό τραγούδι, όχι γιατί ''κατεβάζει'' την υψηλή ποίηση στον λαό, όπως υποστήριξαν πολλοί -δε θεωρώ πως τη δικαιώνει αυτή η πρόθεση από μόνη της- αλλά γιατί έχει την ικανότητα να φωτίζει κρυμμένα επίπεδα του ποιήματος.
Όσο σπουδαιότερο είναι ένα ποίημα, τόσο περισσότερες δι'αστάσεις έχει.
Ποτέ ένα σπουδαίο ποίημα δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται στην πρώτη ανάγνωση.
Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε απλώς ένα ποίημα, φέρνον̖τάς το στα μέτρα τής προκάτ συνθετικής μας άποψης, προσπαθών̖τας να το χωρέσουμε μέσα στις ευκολίες και στις μανιέρες μας. Χρειάζεται να το αποκαλύπτουμε, να το φωτίζουμε».

Θάνος Μικρούτσικος


Ερωτικό (Με μια πιρόγα) 1983
Ερμηνεύτρια: Χάρις Αλεξίου
Μουσικοσυνθέτης: Θάνος Μικρούτσικος
Στιχουργός: Άλκης Αλκαίος

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις
τις ώρες που αγριεύει η βροχή
στη γη των Βησιγότθων αρμενίζεις
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί
σαν τα φτερά σου σιγοπριονίζεις

Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου
σου φερα από τους Δελφούς γλυκό νερό
στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου
και πριν προλάβω τρις να σ αρνηθώ
σκούριασε το κλειδί του παραδείσου

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή [ την̖τρελή] σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ ένα σεν̖τόνι
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
αγάπη που σε λέγαμ Αν̖τιγόνη

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει
και σε ποιον γαλαξία να σε βρω
εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι
κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό
που ασκούν̖ται βρίζον̖τας ξένοι φαν̖τάροι


Ο Άμλετ της Σελήνης (2016)
Μουσικοσυνθέτης-Ερμηνευτής: Θάνος Μικρούτσικος
Στιχουργός: Μάνος Ελευθερίου

Ξεγέλασες τους ουρανούς με ξόρκια μαύρη φλόγα
πως η ζωή χαρίζεται χωρίς ν’ ανατραπεί
Κι όλα τα λόγια των τρελών που ήταν δικά μας λόγια
τα μάγευες με φάρμακα στην άσωτη σιיωπή

Πενθούσες με τους έρωτες γυμνός και μεθυσμένος
γιατί με τους αθάνατους είχες λογαριασμούς
Τις άριες μιας όπερας τραύλιζες νικημένος
μιας επαρχίας μαθητής μπροστά σε δυο χρησμούς

Τι ζήλεψες τι τα ’θελες τα ένδοξα Παρίσια
έτσι κι αλλιώς ο κόσμος πια παν̖τού είναι ντεκές
Δι'εκδικούσες θαύματα που δίνουν τα χασίσια
και παραισθήσεις όσων ζουν μέσα στις φυλακές

Και μια βραδιά που ντύθηκες ο Άμλετ της Σελήνης
έσβησες μ’ ένα φύσημα τα φώτα της σκηνής
Και μονολόγους άρχισες κι αινίγματα να λύνεις
μιας τέχνης και μιας εποχής παλιάς και σκοτεινής

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

                  πλάγιοι χαρακτήρες (π.χ.: την̖τρελή) η απαλή προφορά του 
 μαλακοϋπερωικού [ŋκαι του δίψηφου 
 συμφώνου.

              י    η προφορά των διφθόγ̖γων χωριστά.

Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2019

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΤΑ ΚΑΛΑN̖TΑ ΚΑΙ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ, ΑΦΥΠΝΙΖΟN̖TΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΚΑΛΩN̖TΑΣ ΜΑΣ ΝΑ ΜΗ ΛΗΣΜΟΝΟΥΜΕ...




  🔔 ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΤΑ ΚΑΛΑN̖TΑ ΚΑΙ ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΑN̖TΑ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ 🔔



Τα κάλαν̖τα δεν είναι απλώς παραδοσιακά προεόρτια τραγούδια. Είναι κατά κύριο λόγο ευχητικοί και εγ̖κωμιαστικοί ψαλμοί, οι οποίοι, μέσω της πλούσιας γλωσσικής μας παράδοσης και της χριστιανικής μας πίστης, προκαλούν αίσθημα κατάνυξης και ψυχική ευ̖φορία, διδάσκον̖τας την αγάπη, την καλοσύνη, την προσφορά, την ταπεινοφροσύνη, ακόμη και τη σωστή προφορά της γλώσσας μας, με συνέπεια να αφυπνίζουν το παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας.
Όμως αυτά, δεν αρκεί να τα θυμόμαστε και να γίνον̖ται πράξη μόνο τις Άγιיες Μέρες...
Ας διδαχτούμε επιτέλους από τα παιδιά και ας γίνουμε σαν κι αυτά, προκειμένου να φτιάξουμε έναν καλύτερο και πιο όμορφο κόσμο. Γιατί, όπως είπε κάποτε ένας σπουδαίος επιστήμονας και άνθρωπος, η αναζήτηση της αλήθειας και της ομορφιάς ανήκει σε μια σφαίρα δραστηριοτήτων, όπου επιτρέπεται να μείνουμε ΓΙΑ ΠΑ
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ... 


ΚΑΛΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΑΡΧΟN̖TΕΣ


🎄Καλήν ημέραν άρχον̖τες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη Θεία Γέννηση, να πω στ’ αρχον̖τικό σας.

Χριστός γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τη πόλει,
οι ουρανοί αγάλλον̖ται, χαίρει η φύσις όλη.

Εν τω (→ εν̖τω) σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων, 
ο Βασιλεύς των ουρανών και Ποιητής των όλων.

Πλήθος αγ̖γέλων ψάλλουσι, το "Δόξα εν Υψίστοις",
και τούτο Άξιον εστί, η των ποιμένων πίστη.

Εκ της Περσίας έρχον̖ται, τρεις Μάγοι με τα δώρα,
άστρο λαμ̖πρό τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα.

Σ' αυτό το σπίτι που 'ρθαμε, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χρόνια πολλά να ζήσει.🎄

ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑN̖TΑ

❄️Τρίγωνα κάλαν̖τα σκόρπισαν παν̖τού,
κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού· 
τρίγωνα κάλαν̖τα, μες στη γειτονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!

Άστρο φωτεινό, θα βγει γιορτινό,
μήνυμα θα φέρει από τον ουρανό·
τρέχουν τα παιδιά, μέσα στο χιονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!

Τρίγωνα κάλαν̖τα στο μικρό χωριό,
και χτυπάει χαρούμενα το καμ̖παναριό·
τρίγωνα κάλαν̖τα σκόρπισαν παν̖τού,
κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού.

Τρέχουν τα παιδιά, μέσα στο χιονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!
Μες στη σιγαλιά, ανοίγει η αγ̖καλιά,
κι έκανε η αγάπη στην καρδιά (→ στηγ̖καρδιά) φωλιά.


Τρίγωνα κάλαν̖τα σκόρπισαν παν̖τού,
κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού·
τρίγωνα κάλαν̖τα, μες στη γειτονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!

Άστρο φωτεινό, θα βγει γιορτινό,
μήνυμα θα φέρει από τον ουρανό·
τρέχουν τα παιδιά, μέσα στο χιονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!

Τρίγωνα κάλαν̖τα στο μικρό χωριό,
και χτυπάει χαρούμενα το καμ̖παναριό·
τρίγωνα κάλαν̖τα, μες στη γειτονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά!❄️

Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜ̖ΠΑΝΙΣΤΗΣ

🌟Μου 'παν, έλα να πάμε να δεις,
Χριστός γεννήθηκε στην άκρη της γης·
κι εγώ γυρίζω απόψε στον ουρανό,
τ' αστέρι ψάχνω να βρω, το φωτεινό·
ραπαπαπαμ ραπαπαπαμ…
να με πάει στο μικρό βασιλιά,
πέρα μακριά.

Μες στη νύχτα παιδί μοναχό,
τι δώρο να σου φέρω, που 'μαι φτωχό·
φέρνω το τύμ̖πανο που μόνο κρατώ,
τα κάλαν̖τα να παίξω για το Χριστό·
ραπαπαπαμ ραπαπαπαμ…
το πιο ωραίο τραγούδι θα πω,
για το Χριστό.

Μες στη φάτνη τα ζώα ξυπνούν,
κι απ' έξω ταπεινά βοσκοί προσκυνούν·
στης Παναγιάς κρυμμένο την αγ̖καλιά,
χρυσό στεφάνι, φως, φορεί στα μαλλιά·
ραπαπαπαμ ραπαπαπαμ…
σαν με βλέπει, η καρδιά μου χτυπά,
και μου γελά.🌟


ΑΡΧΙΜΗΝΙΑ ΚΙ ΑΡΧΙΧΡΟΝΙΑ


🎅Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
ψηλή μου δεν̖τρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος.

Αρχή που βγήκε ο Χριστός,
Άγιיος και Πνευματικός,
στη γη να περπατήσει
και να μας καλοκαρδίσει.

Άγιος Βασίλης έρχεται
και δε μας καταδέχεται,
από την Καισαρεία (→ τηγ̖καισαρεία),
συ 'σαι αρχόν̖τισσα κυρία.

Βαστά εικόνα και χαρτί,
ζαχαροκάρνο, ζυμωτή,
χαρτί και καλαμάρι,
δες και με το παλικάρι.🎅

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] (ή και [μ], περίπτ. -μπ) πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

                  πλάγιοι χαρακτήρες (π χ.: εν̖τω) η απαλή προφορά του ευ̖φωνικού [ŋκαι του δίψηφου συμφώνου.

              י    η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά.


H orthophonia.gr σας εύχεται: 

Καλές Γιορτές και Καλή Χρονιά, με περισσότερη αγάπη, υγεία και φρον̖τίδα για την Ελλάδα, τους συνανθρώπους μας και τη γλώσσα...

Άρης Βαφιάς, MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής


Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2019

ΕΝΑΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΤΡΟΠΟΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΗΧΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ





ΤΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΣΥΜΦΩΝΑ [Μ] ΚΑΙ [Ν] ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΟΥΣ
3 ΔΙΨΗΦΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΩΣΟΥΝ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 11 ΔΙ'ΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΗΧΟΥΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ 



Ένας άλλος, αν̖τίστροφος τρόπος τεκμηρίωσης της έρρινης προφοράς της Κοινής Νεοελληνικής, δηλ. των ευ̖φωνικών συνηχήσεων του [μ] και του [ν], συνάγεται παρατηρών̖τας και αξιיολογών̖τας τι ακριβώς συμβαίνει στη ροή του λόγου, ανάμεσα στο τελικό [ν] κάποιων λέξεων και στο αρχικό συγ̖κοπτόμενο σύμφωνο της επόμενης λέξης.

Αν λόγου χάρη δοκιμάσουμε στη ροή του λόγου, χωρίς να μεσολαβεί παύση, να πούμε [δενπάω], συμ̖προφέρον̖τας ατόφιες τις λέξεις, είναι σα να αποτολμούμε να εκφέρουμε το [συμ̖πορεύομαι] [συνπορεύομαι], δηλ. να επιχειρούμε να αποδώσουμε τη σύνθετη λέξη που απαρτίζει πλέον μία γλωσσική μονάδα, ως δύο
γλωσσικές 
μονάδες-λέξεις. 
Φυσικά αυτό δεν μπορεί να συμβεί, αφού συμφ. σύμ̖πλεγμα -νπ δεν υπάρχει στη γλώσσα μας.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος, που όταν οι λέξεις συνεκφωνούν̖ται, δηλ. ακούγον̖ται ως μία λέξη, το [νπ] μετατρέπεται σε [μ̖π] (αλλιώς [μμπ]).

Το να προφέρουμε πάλι [δεπάω], απαλείφον̖τας το [ν], είναι σα να λέμε αν̖τίστοιχα [συπορεύομαι].
Από το παραπάνω παράδειγμα συμ̖περαίνει κανείς γιατί το [ν] συγ̖κεκριμένων λέξεων, όπως οι: δεν, μην, σαν, (σ)την, (σ)τον, έναν, αρκετόν, λίγον, πολύν, πόσον, (τ)όσον κ.ά., δε χάνεται ποτέ όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από συγ̖κοπτόμενο σύμφωνο (κ, π, τ, ξ, ψ, γκ, μπ, ντ, τζ, τσ).

Όσον αφορά την εκδοχή [δεμπάω], δηλ. την άρρινη προφορά, πέραν του ότι είναι εν̖τελώς άτοπη, αφού για να προκύψει το [μπ] πρέπει να υπάρχει το [ν] (δες παρακάτω και περίπτ. συμφ. συμ̖πλεγμάτων -μβ, -νδ) είναι πιο κακόφωνη και από την προηγούμενη απόδοση (δεπάω), γιατί η ηχηρότητα του [μπ] είναι σαφώς πολύ μεγαλύτερη από αυτήν του συμφωνικού του ζεύγους, δηλ. του άηχου [π].

Οπότε, διיά της εις άτοπον απαγωγής τεκμαίρεται ότι:

[δεν+πάω] → [δεμ̖πάω] (δηλ. δεμμπάω)
άρα και [συμ̖πορεύομαι] (αφού ό,τι ισχύει στη συνεκφορά ισχύει και στις σύνθετες λέξεις, με πρώτα συνθετικά τα: «εν», «συν», «παν» ή «πάλιν», δηλ. όπου υπάρχει το [ν]) και ποτέ [συμπορεύομαι].

Ομοίως και για τα: γγ/γκντ.

π.χ.: [εγ̖γονός] (βλ. παρακάτω αναφορά στο άγμα [ŋ]
[μην+καπνίζετε[μηγ̖καπνίζετε] άρα και [εγ̖κοπή] 
[σαν+το]  [σαν̖το παλιό, καλό κρασί] άρα και [παν̖τελής] κ.ο.κ.

Συνεπώς:
 
γ+γ/γ+κ, μ+π, ν+τ (στο μέσον των γηγενών λέξεων, συνήθως) = γ̖γ/γ̖κ, μ̖π, ν̖τ, δηλ. δύο φθόγ̖γοι-ήχοι και όχι ένας, όπως εσφαλμένα διיατυπώνεται στις τρέχουσες σχολικές Γραμματικές της Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού και Α΄, Β΄ & Γ΄ Γυμνασίου.

(Απόσπασμα από τη νέα σχολική Γραμματική της Ε' & ΣΤ' Δημοτικού)

(Απόσπασμα από τη νέα σχολική Γραμματική της Α', Β' & Γ' Γυμνασίου)

Τέλος, εάν σε όλα τα παραπάνω συμ̖περιλάβουμε:

1. τις λέξεις της Κοινής Νεοελληνικής στις οποίες η ρίζα του συμφ. συμ̖πλέγματος είναι το [μβ] ή το [νδ] (π.χ.: κολύμβηση κολύμ̖πι, άνδρας άν̖τρας κ.ο.κ.)

2. τους ρηματικούς τύπους που περιλαμβάνουν στην κατάληξή τους το δίψηφο [ν̖τ(π.χ.: τρέχον̖τας, πωλούν̖ται κ.λπ.)

και λάβουμε επίσης υπόψη ότι, το [γ] πριν από μαλακο-ουρανικό σύμφωνο (γ, κ, χ, ξ) δηλώνει το μαλακοϋπερωικό [ν], δηλ. το άγμα [ŋ] και όχι το [γ] (π.χ.: αγχόνη, σύσφιγξη κ.λπ.)

αν̖τιλαμβάνεται αμέσως κανείς το πλήθος των ευ̖φωνικών συνηχήσεων του [μ] και του [ν] και φυσικά τη σημαν̖τικότητα του συγ̖κεκριμένου κανόνα για την ορθή προφορά της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας.

Το πρόβλημα πλέον στην προφορά έγ̖κειται στο ότι υπάρχουν τρία δίψηφα σύμφωνα, τα: γγ/γκ (είναι ομόηχα, έχουν δηλ. την ίδια φωνητική αξία) μπ, ντ, για να αποδώσουν τρεις φθόγ̖γους-ήχους (g, b, d) και τέσσερις διφθόγ̖γους, δηλ. οκτώ φθόγ̖γους-ήχους (nγ, ng, mb, nd). 
Σύνολο έ
ν̖τεκα διיαφορετικούς ήχους μόνο για τις γηγενείς λέξεις της γλώσσας μας!
Εάν συνυπολογίσουμε και την απόδοση των ξενικών -mp, -nt (π.χ.: κομיπλιμένיτο), τότε οι ήχοι στην Κοινή Νεοελληνική ανέρχον̖ται στους δεκαπέν̖τε!

π.χ.: 
γκρεμός (g), παγγνωσία (ŋγ = νγ γיγ), αγκαλιά (ŋg νγκ γ̖κ) → 5 ήχοι
μπαίνω (b), εκπομπή (ɱb μμπ μ̖π), καμπάνια
(mp ɱp μיπ→ 5 ήχοι
ντύνω (d), πέντε (ŋd νντ ν̖τ), ντοκουμέντο (nt ŋt νיτ
5 ήχοι

Αυτό πρακτικά είναι αδύνατον γιατί δημιουργεί σύγχυση.  
Πόσο μάλλον όταν υπάρχει πλήρης άγνοια. 
Πέραν αυτού, τρία δίψηφα σύμφωνα-σύμβολα για να αποδώσουν
δεκαπέν̖τε διיαφορετικούς ήχους δεν απαν̖τούν σε καμία γλώσσα.
Γι' αυτό και η Πολιτεία καλείται να πράξει άμεσα τα δέον̖τα.

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] (ή και [μ], περίπτ. -μπ) πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

              י   η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά.

© Άρης Βαφιάς - MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής



Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2019

ΕΜΕΙΣ, ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ ΤΙΤΛΟΥΧΟΙ ΚΑΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ… ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΧΗΣ





ΤΙΤΛΟΥΧΟΙ ΚΑΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΟΙ 
ΤΗΣ ΕΝΟΧΗΣ...



Ο Κώστας Τουρνάς όχι μόνο προφητικός και επίκαιρος, όσο ποτέ, αλλά και ευ̖φωνικός δάσκαλος της γλώσσας μας.

Αφιερωμένο σε εκείνους που απαξιώνουν τη χώρα, τους συνανθρώπους μας και τη γλώσσα...


ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΙ (1974)
Συνθέτης-Στιχουργός: Κώστας Τουρνάς

Άγριος άνεμος
τον άγριο κόσμο χτυπάει·
άγριος ο καιρός
τη μέρα στα πέλαγα πάει

Άγριο ψέμα
τον άγριο κόσμο θερίζει·
άγρια η βρομιά
το μέσα μας αργά κερδίζει (δις)

Κι εμείς, κυρίες και κύριοι, εμείς
τιτλούχοι κακής εποχής
δε σκάμε πολύ για την ώρα·
εμάς, κυρίες και κύριοι, εμάς
οι μύθοι κάθε Χαλιμάς
τη ζωή μας γεμίζουν ακόμα

Λαμ̖περός κάθεται
στο θρόνο του μες στα ουράνια·
δίκαια κρίνον̖ται
τ’ ανθρώπινα απ’ τ’ άλλα κοπάδια

Άγ̖γελοι φεύγουνε
και έρχον̖ται και φέρνουν νέα·
θύμωσε ο Θεός
κι οργή του ματώνει τη μέρα (δις)

Κι εμείς, κυρίες και κύριοι, εμείς
τιτλούχοι κακής εποχής
δε σκάμε πολύ για την ώρα·
εμάς, κυρίες και κύριοι, εμάς
οι μύθοι κάθε Χαλιμάς
τη ζωή μας γεμίζουν ακόμα

Αν πεινάς [ αμ̖πεινάς] νοιάζεσαι
να φας έστω κι αν θα το κλέψεις·
κι η τροφή της ψυχής
δωρεάν είναι αν δεν το [→ δεν̖το] βλέπεις

Άγριος δικαστής
τη δίκη έχει ήδη αρχίσει·
σ’ άγριους σαν κι εμάς [→ σαγ̖κιεμάς]
αγάπη γιατί να χαρίσει (δις)

Κι εμείς, κυρίες και κύριοι, εμείς
τιτλούχοι κακής εποχής
δε σκάμε πολύ για την ώρα·
εμάς, κυρίες και κύριοι, εμάς
οι μύθοι κάθε Χαλιμάς
τη ζωή μας γεμίζουν ακόμα

Εμείς, οι κάτοχοι της ενοχής…


ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:    `    το ευ̖φωνικό [ŋ] (ή και [μ], περίπτ. -μπ) πριν από το δίψηφο σύμφωνο

                    πλάγιοι χαρακτήρες (π.χ.: αμ̖πεινάς) η απαλή προφορά του ευ̖φωνικού [ŋ] ή του [μ] και του δίψηφου συμφώνου.


Άρης Βαφιάς, MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής