Στο παρακάτω παλιό αλλά τόσο σημαν̖τικό βίντεο, δύο καταξιωμένοι ηθοποιοί του Θεάτρου μας, στις εορταστικές τους ευχές αναφέρον̖ται στα παιδιά, προτρέπον̖τάς μας να διδαχθούμε από αυτά, χωρίς να παραλείπουν ταυτόχρονα να μας υπενθυμίζουν με την εκφορά τους, τις ευ̖φωνικές συνηχήσεις της γλώσσας μας, στην πρότυπη μορφή της τουλάχιστον.
Kαζάκος: Έτυχε εμείς να σας κρατήσουμε απόψε συν̖τροφιά.
Να ζούμε πάν̖τα σαν παιδιά (⇒ σαμ̖παιδιά)!... Και σαν και (⇒ σαγ̖και) κείνα να
χαιρόμαστε. Και σαν και (⇒ σαγ̖και) κείνα στα όνειρα
να αφηνόμαστε.
Καρέζη: Ξέρουν σε πράγματα ασήμαν̖τα την ευτυχία να ζητάνε!...
Kαζάκος: Και τα μεγάλα μάτια τους με απορία μάς
κοιτάνε και αναρωτιόν̖ται ασφαλώς.
Καρέζη: Γιατί δεν παίζουνε (⇒ δεμ̖παίζουνε) κι αυτοί; Γιατί δεν έρχον̖ται κον̖τά σε μας ν’ ανακαλύψουν τη ζωή!;...
Καζάκος: Πάρτε τις κούκλες σας, τα στρατιωτάκια* σας, αφού παιδιά θα θέλατε και σεις να είστε.
Tο δικαίωμα στη γνώση και επομένως στην εκμάθηση της Προφοράς της Κοινής Γλώσσας, πριν ο καθένας καταλήξει πώς θα αρθρώνει στη ζωή του το λόγο, είναι αναφαίρετο και βασικό χαρακτηριστικό μιας καλλιεργημένης κοινωνίας, που σέβεται τον εαυτό της και την πολιτισμική της κληρονομιά και κατ’ επέκταση ενός λαού με παρελθόν, παρόν και λαμ̖πρό μέλλον. Εν̖τούτοις, αυτή η τόσο σημαν̖τική και απαραίτητη γνώση για την ορθή εκφορά τής γλώσσας, με εξαίρεση τις Δραματικές Σχολές -και αυτό όχι σε όλες- και ίσως κάποιες Δημοσιογραφικές, δεν παρέχεται!
Ας παραδειγματιστούμε λοιπόν από τους παλαιότερους ηθοποιούς του Θεάτρου μας και ας δώσουμε τα απαραίτητα εφόδια γνώσης στα παιδιά μας, που δεν είναι άλλοι από τους αυριανούς πρωταγωνιστές του τόπου και της ζωής.
Ας μην τα καταδικάσουμε σε μια εσφαλμένη εκφορά για το υπόλοιπο διיάστημα της ζωής τους· και προπάν̖των ας μην τους προσάψουμε το οτιδήποτε, για κάτι που ποτέ δε διδάχθηκαν και για το οποίο δε φέρουν καμία ευθύνη.
Το βίντεο με τις πολύ ωραίες ευχές των παιδιών που ακολουθεί, καρπός της αξιέπαινης πρωτοβουλίας και προσπάθειας των Καθηγητών του Καλλιτεχνικού Σχολείου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, επιλέχθηκε τυχαία. Στο διיαδίκτυο υπάρχουν σίγουρα και άλλες προβολές με ευχές παιδιών, γι’ αυτό και η έκκλησή μου προς την Πολιτεία δεν περιορίζεται στο συγ̖κεκριμένο σχολείο και μόνο για αυτά τα παιδιά. Αφορά όλα τα Σχολεία και την Εκπαίδευση όλων των παιδιών της χώρας! Γιατί είναι διיαφορετικό, λόγω κρατικής αμέλειας ή αδιיαφορίας στην επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών, η γλώσσα να εγ̖καταλείπεται στη μοίρα της με συνέπεια να παραφθείρεται, από το να αφήνεται ελεύθερη και στο χρόνο με τη χρήση να μεταβάλλεται.
Η αποσαφήνιση της προφοράς των διφθόγ̖γων, των δίψηφων συμφώνων και της συμ̖προφοράς του τελικού [ν] με το αρχικό συγ̖κοπτόμενο σύμφωνο ή σύμ̖πλεγμα της επόμενης λέξης των ευχών των παιδιών, γίνεται χωρίς να επισημαίνον̖ται τα λάθη, για τα οποία την αποκλειστική ευθύνη φέρει η Πολιτεία, αφού στις τόσο ωραίες ευχές τους, τίποτε άλλο πέραν της διיευκρίνισης της ορθής προφοράς δεν αρμόζει· όπως και στην απαρχή της ζωής τους, που πλημμυρίζει από ενθουσιיασμό και όνειρα για έναν πιο όμορφο κόσμο, τίποτε δεν πρέπει να σταθεί εμ̖πόδιο ή να τα απογοητεύσει.
- Να βλέπουμε με την καρδιά (⇒ τηγ̖καρδιά) και όχι με το μυαλό.
- Ο καθένας ν’ ακολουθήσει τ’ όνειρό του, ακόμα κι αν δεν μπορεί (⇒ δεμ̖πορεί).
- Όλος ο κόσμος ν’ αποδεχθεί το διיαφορετικό, γιατί διיαφορετικό δεν είναι μόνο ό,τι είναι περίεργο.
- Να μπορούσε ο καθένας να ταξιδεύει εκεί που θέλει χωρίς κόστος, σ’ έναν κόσμο (⇒ έναγ̖κόz̥μο) χωρίς άγχος.
- Να είχα ένα φίλο που να μπορούσα να εμ̖πιστευτώ.
- Να είναι πάν̖τα καλοκαίρι.
- Να υπήρχε πάν̖τα ειρήνη στον πλανήτη (⇒ στομ̖πλανήτη) μας.
- Εύχομαι η αλληλεγ̖γύη να είναι το όπλο μας.
- Εύχομαι οι άνθρωποι να μπορέσουν να κολυμ̖πήσουν στη θάλασσα χωρίς να χρειάζον̖ται οξυγόνο.
- Να έχουμε όλοι μας χαρούμενες, καλοκαιρινές διיακοπές.
- Εύχομαι να μην ενδιיαφέρον̖ται οι άνθρωποι μόνο για το συμφέρον τους.
- Είμαστε όλοι ίδιοι, μα όλοι διיαφορετικοί.
Αν τα παιδιά που ακούστηκαν στο βίντεο -αλλά και οι Καθηγητές τους, που σίγουρα δεν είναι οι μόνοι- γνώριζαν τα λάθη που από άγνοια έγιναν στην εκφώνηση των περισσότερων ευχών τους, είμαι βέβαιος πως η ίδια με εμένα αγωνία, θλίψη και απόγνωση για την πορεία της γλώσσας μας θα τους περιέβαλλε.
Σε αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας, όπου η κρίση είναι πρώτιστα αξιακή, ας εγ̖κύψουμε στην Παιδεία και στη Γλώσσα. Στα κείμενα και στις ρίζες μας, στη μακραίωνη γλωσσική και πολιτισμική μας παράδοση θα βρούμε και θα ανασύρουμε τη γνώση, τα πρότυπα, τις αξίες, την πίστη, τη χαμένη ταυτότητά μας... Γνώση, αξίες και πρότυπα που δώσαμε και συνεχίζουμε να δίνουμε σε όλο τον κόσμο!
Καλή Χρονιά, με την ευχή και την υποχρέωση, το 2021 η Πολιτεία -ενόψει και της συμ̖πλήρωσης των 200 χρόνων από την επίσημη έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης- να πράξει τα δέον̖τα, ώστε να μάθουν επιτέλους τα παιδιά μας να προφέρουν σωστά τη μητρική τους γλώσσα. Ας μην ξεχνούμε ότι οι πρόγονοί μας έδωσαν τη ζωή τους -μεταξύ άλλων- για αυτή τη γλώσσα!...
Όπου: ` τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.
' η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά, χωρίς συνίζηση.
o η άτονη φώνηση του [ζ].
