 |
| 1887-1954 |
«Όλα τα γράμματα της Eλληνικής Γλώσσας έχουν μια προσωπικότητα. Και όταν μιλάμε πρέπει αυτή η προσωπικότητα να φαίνεται. Όχι μόνο στα φωνήεν̖τα, που έχουν τον ήχο τους, αλλά σε όλα τα γράμματα της Θείας Γλώσσας μας».
Μαρίκα Κοτοπούλη
Ενώ για κάποιους εκφωνητές - ομιλητές του ραδιיοφώνου, είχε αναφέρει κάποτε:
«Αυτούς, γιατί τους βάζετε τους βαρβαρόφωνους; Δεν ξέρουν ότι κάθε φωνήεν και κάθε σύμφωνο της Ελληνικής, παν̖τρεμένα στις λέξεις, έχουν μία συνήχηση, μία συμφωνία και βγάζουν μιαν αρμονία; Ά-ντρα (d);... Εγώ δεν ξέρω κανέναν ά-ντρα. Εγώ ξέρω, άν̖τρα (ŋd)! Δέ-ντρο (d); Ποια δέ-ντρα; Έχετε δέ-ντρα εσείς;... Αλβανοί είσαστε, τι δέ-ντρα; Δέν̖τρα (ŋd)! Μάθετε να μιλάτε σωστά την Ελληνική Γλώσσα».
O συγ̖κλονιστικός λόγος της Μαρίκας Κοτοπούλη στο Παναθηναϊκό Στάδιο, το Σεπτέμβριο του 1953, ένα μήνα μετά τον καταστροφικό σεισμό στη Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη: μιας Ιέρειας της Τέχνης, που δικαίως θεωρείται θεμέλιος λίθος του Νεοελληνικού Θεάτρου (δίπλα της μαθήτευσαν ή αναδείχθηκαν σημαν̖τικές προσωπικότητες του θεάτρου μας, όπως ο Βεάκης, ο Ρον̖τήρης, ο Γληνός, ο Αργυρόπουλος, ο Λογοθετίδης, ο Δενδραμής, ο Μαμίας, ο Μινωτής, η Παξινού, ο Μυράτ, ο Κουν, ο Χορν, η Συνοδινού, η Λαμ̖πέτη κ.ά.), μιας σπουδαίας ηθοποιού που συνέβαλε στην καθιέρωση της Δημοτικής στο Θέατρο (την επέβαλε στα έργα που ανέβαζε), μιας πνευματικής και καλλιτεχνικής προσωπικότητας που σέβον̖ταν άπαν̖τες· που εκτιμούσε ιδιיαίτερα ο Ελευθέριος Βενιζέλος, παρόλο που η ίδια υποστήριζε άλλη πολιτική παράταξη και που το 1923 της απονεμήθηκε το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας.
«Και το Ελληνικό Θέατρο θρηνεί τη μεγάλη, την ανείπωτη, την ανεπάν̖τεχη συμφορά. Οι ρούγες και τα καν̖τούνια της Κεφαλονιάς, της Ζακύνθου και της Ιθάκης γεμίσανε χαλάσματα. Και τα παλιά αρχον̖τικά με τη μακραίωνη παράδοση του Πολιτισμού, της Τέχνης και του Πνεύματος είναι μαύροι σωροί από ερείπια.
‘’Καλά καλά δεν έμεινε…’’ -για να θυμηθούμε το μεγάλο ζακυθινό ποιητή- ‘’…μήτε ένα κλωνάρι, φιλέρημο
πουλάκι να καθίσει, το βράδυ την αυγή να κελαϊδήσει’’. Καταστροφή παν̖τού. Τραν̖τάγματα της γης και
φλόγες. Πεθαμένοι, λαβωμένοι, χαλάσματα.
Το Ελληνικό Θέατρο με συν̖τριβή και οδύνη -κι αυτό οδηγεί το παρόν του στην Πανελλήνια (= στημ̖πανελλήνια) Επιστράτευση Εθνικής και Ανθρώπινης Αλληλεγ̖γύης- προσθέτει τη φωνή του στο προσκλητήριο για άμεση και θετική συμ̖παράσταση στο δράμα και στον πόνο (= στομ̖πόνο) της Επτανήσου μας.
Παράλληλα όμως, οι εργάτες της Σκηνής μπορούν να δώσουν την υπόσχεση πως θα διיατηρήσουν και θα διיαφυλάξουν ακέραιη και ζων̖τανή την πνευματική (= τημ̖πνευματική) κληρονομία των ωραίων μας νησιών. Των νησιών με τη λαμ̖πρή ακτινοβολία που συνέθεσαν τόσοι ποιηταί, πεζογράφοι και θεατρικοί συγיγραφείς (λόγια απόδοση του αρχαίου και δημώδους [συγ̖γραφείς]).
Κανένας σεισμός δεν μπορεί (= δεμ̖πορεί) να μας καταστρέψει το Σολωμό, τον Κάλβο (= τογ̖κάλβο), το Λασκαράτο, το Ζαμ̖πέλιο, τον Μάτεσι, τον Ξενόπουλο (= τογ̖κz̥ενόπουλο) και τόσους άλλους δημιουργούς».
 |
| ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ - ΠΛΑΤΕΙΑ ΟΜΟΝΟΙΑΣ |
 |
| ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ - ΡΕΞ |
Είπαν για τη Μαρίκα Κοτοπούλη:
«Πέρασε τη Δημοτική όσο μπορούσε πιο σωστά στο στόμα του ηθοποιού, για να απλωθεί στο λαό. Αυτό το έκανε έργο ζωής, με φανατισμό ιεραπόστολου. Χάρισε στο δημοτικό θεατρικό λόγο λάμψη, ρυθμό, πλαστικότητα και μουσικότητα». (Γιώργος Γληνός)
«Θεώρησα πάν̖τα εθνική ευτυχία να υπάρχουν τέτοια πρόσωπα υψωμένα σε σύμβολα. Αυτές είναι οι μορφές που βγάζουν τους λαούς από την ανωνυμία. Συμ̖πυκνώνουν το δυναμισμό του, προβάλλουν τους πόθους του, ενσαρκώνουν τα κρυμμένα και αδιיάπλαστα πριν ιδανικά του…». (Άγ̖γελος Τερζάκης)
ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:
Όπου: ` τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.
' η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά.
o η άτονη φώνηση του [ζ].
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου