ΕΛΕΝΗ ΧΑΤΖΗΑΡΓΥΡΗ - ΜΙΑ ΚΥΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ, ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΤΗΣ ΕΥΗΧΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Ένας ακόμη υπέροχος μονόλογος του κλασικού ρεπερτορίου, που επιλέγω να διδάσκω στις Δραματικές Σχολές, λόγω των πολύ υψηλών τεχνικών απαιτήσεών του και κατ’ επέκταση του οφέλους που αποκομίζει μία σπουδάστρια μελετών̖τας τον, είναι αυτός από το Τρίτο Επεισόδιο της Μήδειας του Ευριπίδη, σε μετάφραση Παν̖τελή Πρεβελάκη.

Ακολουθεί ερμηνευμένος από την αείμνηστη δραματική ηθοποιό, Ελένη Χατζηαργύρη.

 

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ (1976)

ΗΧΗΤΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Σκηνοθεσία: Αλέξης Σολομός

Μήδεια: Ελένη Χατζηαργύρη

Η ΣΥΓ̖ΚΡΟΥΣΗ ΤΗΣ ΜΗΔΕΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΙΑΣΟΝΑ

 

Απόδοση των ευ̖φωνικών συνηχήσεων, μετά τις παρεμβάσεις που έγιναν στην αρχική μτφρ. για τις ανάγ̖κες της συγ̖κεκριμένης παράστασης:

Παλιάνθρωπε! — τι η γλώσσα μου δε βρίσκει

χειρότερο να πει στην αναν̖τρία σου, —

ήρθες μπροστά μου, ήρθες εδώ ο εχτρός μου

ο μισητός; Και τόλμη το νομίζεις

ή και παληκαριά, τους δικούς σου πρώτα

να βλάφτεις και κατόπι μες στα μάτια

να τους κοιτάζεις!

Μα καλά ‘καμες κ’ ήρθες·

θ’ αλαφρώσει η ψυχή μου να σ’ τα ψάλει,

και θα καεί η δική σου να τ’ ακούσεις.

Σ’ έσωσα σένα, καθώς ξέρουν όσοι

από τους Έλληνες μαζί σου, στην Αργώ,

μπαρκαριστήκαν.

Και τον όφι, που τ’ ολόχρυσο Δέρας

φύλαγε ακοίμητος, εγώ

τον σκότωσα κ’ έκαμα να λάμψει

για λόγου σου το φως της σωτηρίας.

Κι αφού πατέρα πρόδωσα και σπίτι,

ήρθα στου Πήλιου την Ιωλκό μαζί σου,

με πιο πολλή προθυμία παρά γνώση·

και σκότωσα κατόπι τον Πελία [→ τομ̖πελία]

με τα χέρια των ίδιων των παιδιών [→ τωμ̖παιδγιών] του.

Και για όλα τούτα, εσύ μ’ αρνήθης·

καινούργια κλίνη απόχτησες!

Καπνός ήταν η πίστη σου

στους όρκους! Τι να πω, δεν ξέρω [→ δεγ̖κz̥έρω]·

οι θεοί που μας ορίζαν

δε μας ορίζουν πια; ή καινούργιοι

νόμοι για τους ανθρώπους μπήκαν τώρα;

Ω, χέρι μου δεξί! που κάθε τόσο

μου τόπαιρνες. Και γόνατά μου!

Τι μάταιο βγήκε που ένας τιποτένιος

σας αγ̖κάλιαζε άν̖τρας!

Τώρα για πού να σύρω; Για το σπίτι

το γονικό, που τ’ άφησα, για

ν’ ακλουθήσω εσένα;

Γιατί έτσι με κατάν̖τησες· εκείνοι

που έπρεπε να μ’ αγαπούν να μ’ έχουν άχτι,

κ’ εκείνους που δεν έπρεπε να βλάψω,

εχτρούς για το χατήρι σου να κάνω.

Ω Δία! Γιατί έχεις δώσει στου ανθρώπου

αβάσταχτα σημάδια να γνωρίζει

το κάλπικο χρυσάφι, κι όταν έχει

να ξεκρίνει τον κάλπη [→ τογ̖κάλπη] μες στους άν̖τρες,

δε βλέπει στο κορμί του ένα σημάδι;

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

             γ   η απαλή συνήχηση του μαλακοϋπερωικού συμφώνου,

                  μετά τη συνίζηση της διφθόγ̖γου.

             z̥   η άτονη προφορά του [ζ].

Η Εισήγησή μου για τη χρήση του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς (ΤΣΑΠ)

Σύνοψη του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς

Άρης Βαφιάς, MA RCSSD

Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής