Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2021

ΤΟ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΜΗΝ ΤΟΝ ΚΛΑΙΣ, ΜΗΝ ΚΛΑΙΣ ΤΗ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ

 



ΑΙΩΝΙΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ


Με τη μουσική σου ιδιיοφυΐα και ευαισθησία

διיαπαιδαγώγησες την Ελλάδα·

μας έμαθες τους μεγάλους ποιητές.

Αφύπνισες τη συνείδηση, σμίλεψες την ψυχή μας.

Διיέδωσες τα νοήματα, μας μύησες στην υψηλή Τέχνη.

Με την οικουμενική γλώσσα της μουσικής και της ποίησης

προκάλεσες τη γόμωση, έδωσες τον παλμό.

Συνένωσες και ξεσήκωσες τους απαν̖ταχού Έλληνες!

Διיατράνωσες τη Ρωμιοσύνη

-σφράγισες την εθνική και πολιτιστική μας ταυτότητα-

ακούστηκε, παν̖τού, η φωνή της!

Μας έκανες να νιώσουμε βαθιά συγ̖κίνηση

και εθνική υπερηφάνειיα.

Ύμνησες, δίδαξες, ενέπνευσες.

Διיαμόρφωσες ένα μεγάλο κεφάλαιο της σύγχρονης ιστορίας μας·

άφησες πολύτιμη παρακαταθήκη, παρέδωσες Πολιτισμό.

Με τα χέρια-φτερά, με τον απαράμιλλο λυρισμό σου

την εμβληματική σου προσωπικότητα

-το ασίγαστο πάθος και τους αγώνες σου-

πήρες την Ελλάδα, την εξύψωσες

και την έφτασες μακριά, στα πέρατα του κόσμου·

στα χείλη όλου του κόσμου!...

Ύστατο Χαίρε, μεγάλε Έλληνα·

παγ̖κόσμιε Μίκη Θεοδωράκη!

 

ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ

Συνθέτης: Μίκης Θεοδωράκης

Στιχουργός: Γιάννης Ρίτσος


Εδώ σωπαίνουν τα πουλιά

σωπαίνουν κι οι καμ̖πάνες

σωπαίνει κι ο πικρός Ρωμιός

μαζί με τους νεκρούς του

 

Κι επά στην πέτρα [→στημ̖πέτρα] της σιיωπής

τα νύχια τ’ ακονίζει

μονάχος κι αβοήθητος

της λευτεριάς ταμένος

 

Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις [→μην̖τηγ̖κλαις]

εκεί που πάει να σκύψει (δις)

με το σουγιά στο κόκκαλο

με το λουρί στο σβέρκο

Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις [→μην̖τηγ̖κλαις]

Να τη πετιέται

Να τη πετιέται

Να τη

Να τη πετιέται

Να τη πετιέται από ‘ξαρχής

κι αν̖τριεύει και θεριεύει

και καμακώνει το θεριό

με το καμάκι του ήλιου (τρις)

 

ΤΟ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ

Συνθέτης-Στιχουργός: Μίκης Θεοδωράκης

 

Κλαίνε τα δέν̖τρα, κλαίνε τα σύννεφα κι οι φίλοι σου κλαίνε.

Παλληκάρι στη δουλειά, στο σπίτι παλληκάρι

μίλαγες κι η γειτονιά μας γέμιζε πουλιά.

Άπλωνες το χέρι σου κι έκοβες το φεγ̖γάρι

πώς σ’ έκοψε σαν λούλουδο ο Χάρος μια νυχτιά.

 

Κλαίνε οι τράτες, κλαίνε τα κύματα κι οι φίλοι σου κλαίνε.

Παλληκάρι στα κουπιά, στο γλέν̖τι παλληκάρι

οι κοπελιές κεν̖τούσανε για σένανε κρυφά.

Κεν̖τούσανε τα όνειρα, τον ήλιο, το φεγ̖γάρι

κεν̖τούσαν την αγάπη τους, της βάζανε πανιά.

 

Κλαίνε οι ναύτες, κλαίνε τα σήμαν̖τρα κι οι φίλοι σου κλαίνε.

Παλληκάρι η μάνα μου τυλίχτηκε στα μαύρα

τους φίλους σου τους τύλιξε φουρτούνα, συννεφιά.

Το λιμανάκι ερήμωσε κι η θάλασσα ερημώθη

κι ο ήλιος εκαρφώθηκε και δεν σαλεύει πια.

 

Θα είσαι για πάν̖τα ζων̖τανός μέσα στις καρδιές

όλων των ανθρώπων, μα περσσότερο στη δική μου καρδιά.

[Μαργαρίτα Θεοδωράκη]

 

Μαργαρίτα, τον πατέρα σου μην τον κλαις

μην κλαις τη Ρωμιοσύνη!

Παλληκάρι στα κουπιά

-στον ήλιο, στο φεγ̖γάρι-

πάν̖τα θα αν̖τριεύει μέσα μας· 

κεν̖τάει την αγάπη μας, κεν̖τάει τα όνειρά μας!…


Βαθύτατα ευγνώμων,


Άρης Βαφιάς, MA RCSSD
Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Όπου:   `   το ευ̖φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

             '    η εκφορά των φθόγ̖γων χωριστά.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου