Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ - ΜΕΓΑΣ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΣΗΜΑN̖TΙΚΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΗΧΗΣΕΩΝ





Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - ΥΜΝΟΙ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
(Η ΠΡΟΦΟΡΑ)




Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ

Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγ̖γέλων στρατιαί εξεπλήττον̖το,
συγ̖κατάβασιν δοξάζουσαι την σήν.

Η ζωή πώς θνήσκεις;
πώς και τάφω οικείς;
του θανάτου το βασίλειον λύεις δε
και του Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.

Μεγαλύνομέν σε,
Ιησού Βασιλεύ,
και τιμώμεν την Ταφήν και τα Πάθη σου,
δι' ων έσωσας ημάς εκ της φθοράς.

Ο ωραίος κάλλει
παρά πάν̖τας βροτούς
ως ανείδεος νεκρός καταφαίνεται,
ο την φύσιν ωραΐσας του παν̖τός.

Ανυμνώ το Πάθος,
ανυμνώ την Ταφήν
μεγαλύνω σου το κράτος, Φιλάνθρωπε,
δι' ων λέλυμαι παθών φθοροποιών.

Μακαρίζομέν σε,
Θεοτόκε Αγνή,
και τιμώμεν την Ταφήν την τριήμερον
του Υιού σου και Θεού ημών πιστώς.

Η ζωή εν τάφω,
κατετέθης, Χριστέ,
και αγ̖γέλων στρατιαί εξεπλήττον̖το,
συγ̖κατάβασιν δοξάζουσαι την σήν.



ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Άξιον εστί, μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότην, τον εν τω Σταυρώ τας χείρας εκτείναν̖τα, και συν̖τρίψαν̖τα το κράτος του εχθρού.
Θρήνον ιερόν, δεύτε άσωμεν Χριστώ θανόν̖τι, ως αι Μυροφόροι γυναίκες πριν, ίν' ακούσωμεν το Χαίρε συν αυταίς.
Άναρχε Θεέ, συναΐδιε Λόγε και Πνεύμα, σκήπτρα των Ανάκτων κραταίωσον, και ειρήνην δος ημίν ως αγαθός.
Άξιον εστί, μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότην, τον εν τω Σταυρώ τας χείρας εκτείναν̖τα, και συν̖τρίψαν̖τα το κράτος του εχθρού.


ΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙ (Ω ΓΛΥΚΥ ΜΟΥ ΕΑΡ)

Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη Ταφή Σου, προσφέρουσιν Χριστέ μου.
Καθελών του ξύλου, ο Αριμαθείας, εν τάφω Σε κηδεύει.
Μυροφόροι ήλθον, μύρα σοι, Χριστέ μου, κομίζουσαι προφρόνως.
Ούς έθρεψε το μάννα, εκίνησαν την πτέρναν, κατά του Ευεργέτου.
Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;
Έρραναν τον Τάφον αι Μυροφόροι μύρα λίαν πρωί ελθούσαι.
Αι γενεαί νυν πάσαι, ύμνον τη Ταφή Σου προσφέρουσιν, Χριστέ μου.

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ:
1. Όπου:  `  τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.
                '   η προφορά των φωνηέν̖των χωριστά (χωρίς συνίζηση). 
2. Στην Καθαρεύουσα (π.χ. εκκλησιיαστική γλώσσα), ο ρυθμός εκφοράς είναι πιο αργός και κοφτός. Έχουμε δηλ. στιγμιαίες συγ̖κοπές, με συνέπεια ο επιτονισμός να διיαφοροποιείται σημαν̖τικά -σε σχέση με αυτόν της Νέας Ελληνικής- και να αποφεύγον̖ται οι συμ̖προφορές. Γι' αυτό δε γίνον̖ται τροπές των γραμμάτων-φυσικές συνηχήσεις (π.χ.: εν τάφω και όχι εν̖τάφω).

H orthophonia.gr 
σας εύχεται ένα ευλογημένο Πάσχα 
χωρίς άλλες -ανά τον κόσμο- απώλειες 
με περισσότερη φρον̖τίδα και αληθινό φως 
για την Ελληνική Γλώσσα, εκ μέρους της Πολιτείας...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου