Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Δευτέρα 1 Ιουνίου 2020

ΠΩΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥ̖ΦΩΝΙΑ ΚΑΤΑΛΗΞΑΜΕ ΣΤΗΝ ΚΑΚΟΦΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΨΕΥΔΙΣΜΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ







ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ


Η εγ̖κληματική αμέλεια-αδιיαφορία όλων των Κυβερνήσεων, από τη Μεταπολίτευση και μετά, που είχε ως συνέπεια την ελλιπή έως και ανύπαρκτη επιμόρφωση των Δασκάλων-Καθηγητών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στα θέματα της Προφοράς και η μη σχολαστική αναφορά-επισήμανση, μεταξύ των έρρινων και των άρρινων δίψηφων γγ/γκ, μπ, ντ (των οποίων η αποσαφήνιση στο γραπτό λόγο πλέον καθίσταται αναγ̖καία), είναι οι βασικές αιτίες που οδήγησαν στη σημερινή κακοφωνία και στον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

Στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, δεν υπήρχε λέξη που να αρχίζει με ένα από τα παραπάνω δίψηφα σύμφωνα (γκ, μπ, ντ).

Στα παλιά χρόνια, αν̖τί των: 

γκαρίζω, γκαστρώνω, μπαίνω, μπορώ, ντρέπομαι, ντόπιος κ.λπ. 

υπήρχαν οι τύποι: 

ογ̖καρίζω ή ογ̖κ(-άομαι, -ώμαι), εγ̖γαστρώνω ή εγ̖γαστρόω, εμ̖παίνω ή εμβαίνω, ημ̖πορώ ή εμ̖πορώ, εν̖τρέπομαι, εν̖τόπιיος κ.ο.κ.

Με πιο απλά λόγια, οι ευ̖φωνικές συνηχήσεις των [ŋ] ή [ɱ] εκφέρον̖ταν, αφού τα γγ/γκ, μπ και ντ απαν̖τούσαν μόνο μέσα στη λέξη και όλοι γνώριζαν ότι προσδιיόριζαν δύο φθόγ̖γους-ήχους και όχι έναν, οπότε τα πρόφεραν αναλόγως.

Αν̖τίστοιχα, λέξεις όπως οι: 

γκαβός, γκάζι, γκαντέμης, γκάφα, γκέμια, γκίνια, γκιόνης, γκρίζος, γκρίνια, μπαγιάτικο, μπάζα, μπάκα, μπακάλης, μπάλα, μπάλος, μπανέλα, μπάνιο, μπαούλο, μπάρμπας, μπαρούτι, μπαστούνι, μπαταρία, μπατίρης, μπεκρής, μπελάς, μπιζέλι, μπισκότο, μπιχλιμπίδι, μπλούζα, μπλόφα, μπογιά, μπόλικο, μπόμπα, μπο(υ)ναμάς, μπόρα, μπουγάδα, μπουγέλο, μπούζι, μπουκάλι, μπουκέτο, μπούκλα, μπουνιά, μπούρδα, μπουρνούζι, μπουσουλώ, μπούτι, μπούφος, μπριζόλα, μπρίκι, νταής, ντάλα, νταλίκα, νταμιτζάνα, νταντά, ντέφι, ντιβάνι, ντολμάς, ντόμπρος, ντόρτια, ντουβάρι, ντουλάπι, ντουνιάς κ.ά. 

αφορούν σε δάνεια ή αν̖τιδάνεια της Ελληνικής και -όπως και οι προηγούμενες αποδόσεις, με τα δίψηφα σύμφωνα στην αρχή που προφέρον̖ται ατόφια- είναι μεταγενέστερες.

Όσον αφορά τα γγ/γκ, μπ, ντ στο μέσον των ξένων λέξεων, στα οποία προέκυπταν εξαιρέσεις, δηλ. τα δίψηφα σύμφωνα έπρεπε να αποδοθούν ατόφια, ο Μ. Τριαν̖ταφυλλίδης, για την αποφυγή λαθών στην προφορά, στη Γραμματική που συνέγραψε, είχε εισηγηθεί τη χρήση των β, γ και δ με μία τελεία από πάνω, ώστε να αναγνωρίζον̖ται και να εκφέρον̖ται σωστά. 


Εάν είχε τότε η πρότασή του εισακουστεί (αναφέρομαι στο διיακριτικό σημάδι), σήμερα δε θα είχαμε κανένα πρόβλημα και όλοι θα προφέραμε τη γλώσσα μας ορθά.

Δε θα λέγαμε π.χ. το φεγ̖γάρι (ŋg) φεγγάρι (g), το στούντιο (d) στούν̖τιο (ŋd), το κομיπιούτερ (ɱp) κομπιούτερ (b) ή την μπαλάντα (d) μπαλάν̖τα (ŋd) κ.λπ.

Κι όλα αυτά συνέβησαν μόλις πριν από 80 χρόνια. Τόσα χρόνια περίπου πέρασαν, από τότε που ο Τριαν̖ταφυλλίδης έγραψε τη Γραμματική του. Πολύ λίγα για τόσο ραγδαίες αλλαγές στην προφορά, με την Πολιτεία -σε όλο αυτό το διיάστημα- ουσιיαστικά απούσα και την Προφορά ευάλωτη και εκτεθειμένη!... 

Με την έν̖ταξη και τη χρήση αρκετών ξένων λέξεων στην Ελληνική, η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη πιο πολύ, με συνέπεια η αναγνώριση-αξία των δίψηφων συμφώνων να μην είναι πλέον διיακριτή και να επικρατεί σύγχυση.

Πώς άλλωστε να μη συμβεί αυτό, αφού 3 μόλις σύμβολα-γράμματα (γκ, μπ, ντ, τα γγ/γκ είναι ομόηχα), καλούν̖ται πλέον να προσδιיορίσουν στην Κοινή Νεοελληνική 15 διיαφορετικούς ήχους  (b, ɱb, ɱp, d, ŋd, ŋt, g, ŋγ, ŋg)· κάτι το οποίο είναι αδύνατον να αποδώσει σε οποιαδήποτε γλώσσα.

π.χ.: μπαμπάς (bαbάς), εκπομ̖πή (εκποɱbή), καμיπάνια (καɱpάνια), ντύνω (dύνω), πέν̖τε (πέŋdε), ντοκουμένיτο (dοκουμέŋtο), γκρεμός (gρεμός), παγיγνωσία (παŋγνωσία), αγ̖καλιά (αŋgαλιά) ή φεγ̖γάρι (φεŋgάρι), για να μην αναφερθώ σε πιο δύσκολες περιπτώσεις.

Το κακό δεν άργησε πολύ για να γίνει. 

Έτσι φτάσαμε στο σήμερα, με τα λάθη στην προφορά να είναι πολλά και μεγάλα και οι αλλοιώσεις να μην είναι απλώς φωνολογικές, αλλά να βάλλουν και την ετυμολογία-σημασιολογία των λέξεων.

Αποδόσεις όπως οι

κολύμπι (b), κουμπί (b), άντρας (d) δέντρο (d), αγγείο (g), άγγελος (g), σύγκριση (gκ.λπ. 

είναι εσφαλμένες, γιατί είναι ισοδύναμες των: 

κολύβηση, κοβίον-κόβος, άδρας, δέδρο, άχω (αν̖τί του άγχω), ή αν̖τίστοιχα των agel, sygrisis στην αγ̖γλική, αφού ένρινον -όπως αναφέρει ο Τζάρτζανος στη Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής- είναι το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ].


Kαι σα να μην έφτανε αυτό, έρχεται και η νέα Σχολική Γραμματική της Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού, η οποία, εν̖τελώς αβασίμως και αυθαιρέτως, δίνει τη χαριστική βολή, διיατυπώνον̖τας ότι τα:

γ+γ/γ+κ = γκ, π.χ. φεγγάρι (g), αγκαλιά (g), μ+π = μπ και ν+τ = ντ (βλ. σχετική αναφορά στη σελ. 40).


Εδώ πλέον δεν έχουμε να κάνουμε με φυσική εξέλιξη της γλώσσας, αλλά με μία χρόνια εγ̖κληματική αμέλεια, από πλευράς Πολιτείας, η οποία οδήγησε τους περισσότερους Έλληνες (πόσο μάλλον τους νέους), σε παν̖τελή άγνοια της Προφοράς, με συνέπεια, όχι απλώς την ανεπαρκή διδασκαλία των Κανόνων Προφοράς στα Σχολεία, αλλά από το 2011, επί υπουργίας Διαμαν̖τοπούλου, την εκπαίδευση στο λάθος (!)

Από τότε έχουν περάσει ήδη 9 χρόνια.

Εννέα ολόκληρα χρόνια που τα παιδιά, όχι μόνο δε μαθαίνουν τους Κανόνες Προφοράς της Πρότυπης Γλώσσας μας, αλλά διδάσκον̖ται το λάθος. 

Δηλ. έχουμε ήδη μιάμιση γενιά μαθητών, αφού η προφορά διδάσκεται στο Δημοτικό, η οποία δεν ξέρει να προφέρει τη γλώσσα της (!)

Απόσπασμα από τη Γραμματική του Μ. Τριαν̖ταφυλλίδη

Όμως, όπως κανένας γραπτός λόγος δεν έχει αξία εάν δεν έχει αξία ο προφορικός, έτσι και καμία Γραμματική δεν έχει αξία, εάν δεν επισημαίνον̖ται και δε διδάσκον̖ται οι Κανόνες Προφοράς.
Άλλωστε τι Γραμματική -και μάλιστα της Κοινής Νεοελληνικής- είναι αυτή, όταν διδάσκει τα μισά ή τα διδάσκει λάθος;...

Η Κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη πλέον γνωρίζει.

Η κυρία Κεραμέως έχει επίσης ενημερωθεί· και φέρει ιστορική ευθύνη απέναν̖τι στον Ελληνικό Λαό.

Παρακαλείται θερμά να πάρει θέση και να πράξει τα δέον̖τα, προκειμένου να διיαφυλαχθεί η μουσικότητα και η αρμονία της γλώσσας μας, στοιχεία τα οποία μας έχουν κληροδοτηθεί μέσα από τη σπουδαία και μακρόχρονη, γραπτή και προφορική μας παράδοση. 

Παρακαλείται, επειγόν̖τως:

1. να ανακαλέσει την τρέχουσα Σχολική Γραμματική της Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού προς διיόρθωση και συμ̖πλήρωση, διיαφορετικά να την αποσύρει και να δώσει εν̖τολή για σύν̖ταξη νέας

2. να εν̖τάξει το μάθημα της Ορθοφωνίας στις Παιδαγωγικές Σχολές και στα Σχολεία, δίνον̖τας επιτέλους έμφαση στη διδασκαλία των Κανόνων Προφοράς της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας και

3. να προβεί στην αναγ̖καία γραπτή διיάκριση των έρρινων από τα άρρινα συμφωνικά συμ̖πλέγματα, αξιοποιών̖τας -εάν επιθυμεί- τη χρήση του τόνου και της αποστρόφου (αφού πρόκειται για σημεία-σύμβολα που χρησιμοποιούν̖ται ήδη, χωρίς να βάλλουν την ιστορική ορθογραφία), τα οποία όχι απλώς αποσαφηνίζουν την προφορά, αλλά διיαφυλάσσουν και την ετυμολογία-σημασιολογία των λέξεων

προκειμένου να παύσουν η κακοφωνία, ο ψευδισμός και οι αλλοιώσεις στην Πρότυπη Γλώσσα μας, δηλ. στην Κοινή Νεοελληνική.


ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.

             '    η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου