Ένρινον είναι και το [γ], όταν ευρίσκεται προ των ουρανικών [κ], [γ], [χ] ή προ του [ξ]: άγκυρα, αγγείον, άγχω, άγξω (Αχιλλέας Τζάρτζανος) ▪ Συλλογιστείτε πώς προφέρεται το πρώτο [γ] στις λόγιες <παγγερμανισμός>, <παγγνωσία> ή <συγγνωστός>, στις οποίες, κατ’ εξαίρεση, δεν έχουμε τροπή του δεύτερου συμφώνου ▪ Αρκετές φορές, τα [μπ] και [ντ] μέσα στη λέξη είναι οι άλλες μορφές των [μβ] και [νδ]: κόμβος → κόμ̂πος, ένδεκα → έν̂τεκα ▪ Αυτό που ουσιיαστικά τρέπεται είναι το δεύτερο σύμφωνο ▪ Όταν γράφω και τα δίψηφα [γγ/γκ], [μπ], [ντ] αφορούν δύο φθόγ̂γους, προσθέτω ένα διיακριτικό ώστε να αναγνωρίζουν απαξάπαν̂τες πώς προφέρον̂ται ▪ Εάν δε γίνει η αναγ̂καία γραπτή διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα, σε λίγον καιρό θα αναφερόμαστε στην αλλοίωση και τον ψευδισμό της Κοινής Νεοελληνικής (κόμπος [b] ⇔ κόβος, έντεκα [d] ⇔ έδεκα, άγγελος [g] ⇔ agel ≠ angel < άγ̂γελος)

Πέμπτη 4 Ιουνίου 2020

Ο ΚΟΡΩΝΙ’ΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤ’ ΑΝΑΓ̖ΚΗ ΕΓΙΝΕ ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ, ΔΥΟ ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ... ΚΑΙ ΕΝΑ ΔΙΔΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΑ






Τι 30, τι 40, τι 50... 
Ή -αν προτιμάτε- 5 να 'ναι κι ό,τι να 'ναι!... 


Ένας πελάτης δείχνει μια λούτρινη κούκλα, που βρίσκεται ψηλά σ’ ένα ράφι, πίσω από τον ταμία, και τον ρωτάει:

Πόσο κάνει αυτή η κούκλα;
Τριάντα (d) πέν̖τε (ŋd) ευρώ, απαν̖τάει ο υπάλληλος.
Θα την πάρω (τηbάρω)! λέει ο πελάτης και συνεχίζει: 
Κρατήστε από πενήν̖τα (ŋd).

Ο ταμίας ανοίγει το συρτάρι για να δώσει τα ρέστα, κοιτάει και ύστερα από λίγην ώρα αποκρίνεται:

- Συγγνώμη, δεν έχω δεκάευρω να σας δώσω. Mήπως έχετε πιο ψιλά;
Μισό λεπτό να δω… Ορίστε, πάρτε σαράντα (d).
Ευχαριστώ πολύ! Η απόδειξή σας και πέντε (d) ευρώ ρέστα.

Ο πελάτης κάνει να φύγει και τότε ο ταμίας του φωνάζει:

- Συγγνώμη!... Την κούκλα (τηgούκλα) σας, δε θα την πάρετε (τηɱbάρετε);...

- Άραγε, πόσοι από εμάς και πόσες φορές είχαν ανάλογη εμ̖πειρία;...



Ο άγ̖γελος που στη γλώσσα μας έχασε τα φτερά του
κι έγινε άγγελος·
αλλά στην αγ̖γλική τα διיατήρησε. 
Γι’ αυτό κι εμείς θα της βγάλουμε τα μάτια…
και τα χίλια κακά της μοίρας μας


Not for tongues of heaven's angels,
not for wisdom to discern,
not for faith that masters mountdains,
for this better gift we yearn:
may love be ours, O Lord.

Love is humble; love is gentdle;
love is tender, true and kind;
love is gracious, ever patientd,
generous of heart and mind:
may love be ours, O Lord.

Never jealous, never selfish,
love will not rejoice in wrong;
never boastful, nor resentdful,
love believes and suffers long:
may love be ours, O Lord.

In the day this world is fading
faith and hope will play their part,
but when Christ is seen in glory
love shall reign in every heart:
may love be ours, O Lord.

Τι, μόνον εμείς θα έχουμε άρρινη προφορά;! Να έχουν και εκείνοι.
Είναι κι αυτό μια κάποια λύσις, όπως θα έλεγε ο ποιητής.

Και βέβαια, κανένας κορωνιיός (απόδοση ορθότερη του κορωνοϊού) δε θα έπληττε και τη γλώσσα· ούτε θα προκαλούσε σύγχυση με οποιονδήποτε κορωνιό (ακόμη κι αν αυτός ήταν ο παλιός διיεθνής καλαθοσφαιριστής), ούτε θα προφέραμε άλλα αν̖τί άλλων, εάν διδασκόταν η Ορθοφωνία στα Σχολεία και είχε ήδη γίνει η διיάκριση ανάμεσα στα έρρινα και τα άρρινα δίψηφα σύμφωνα στο γραπτό λόγο.


ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ:

Στην Κοινή Νεοελληνική, δηλ. στην πρότυπη γλώσσα, δεν υπάρχει καμία άρρινη προφορά. Υπάρχει μόνον η έρρινη (ήτοι η ευ̖φωνία) και η άγνοια (η κακοφωνία).

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.

             '    η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου