ΕΠΩΝΥΜΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ ΤΙΣ ΕΥ̖ΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΗΧΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ

 

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΛΗΣΜΟΝΟΥΝ ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ -ΗΘΟΠΟΙΟΙ, ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΚΑΙ Ο ΥΠΟΛΟΙΠΟΣ ΚΟΣΜΟΣ- ΠΩΣ ΠΡΟΦΕΡΕΤΑΙ Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ

Δημήτρης Χορν, Κώστας Κακκαβάς, Ανδρέας Μπάρκουλης, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Γιάννης Φέρτης, Κώστας Καρράς, Άγ̖γελος Αν̖τωνόπουλος, Γιώργος Μούτσιος, Νίκος Ξανθόπουλος, Γιάννης Βογιατζής είναι -από τον κινηματογράφο ή τη δισκογραφία- μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις.

Ω, ΚΑΛΗ ΜΟΥ ΞΑΝΘΙΑ

Συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκις

Στιχουργός: Βασίλης Ρώτας

Ερμηνευτής: Γιώργος Μούτσιος

Άλμπουμ: ΟΡΝΙΘΕΣ (1960)

 

Ω! καλή μου ξανθιά

συν̖τροφιά μου γλυκιά

που μαζί σου λαλώ

κάθε ωραίο σκοπό

Ήρθες, ήρθες, εφάνης

με σουραύλι να υφάνεις

ύμνους, κελαηδισμούς

ήχους εαρινούς (δις)

Εμ̖πρός, αρχίνα, πες τους

γλυκά τους αναπαίστους (δις)

Ω! καλή μου ξανθιά

συν̖τροφιά μου γλυκιά

που μαζί σου λαλώ

κάθε ωραίο σκοπό

Ήρθες, ήρθες, εφάνης

με σουραύλι να υφάνεις

ύμνους, κελαηδισμούς

ήχους εαρινούς (δις)

Εμ̖πρός, αρχίνα, πες τους

γλυκά τους αναπαίστους (δις)

ΤΟ ΒΡΑΔΑΚΙ ΤΡΙΓΥΡΝΩ

Συνθέτης: Χρίστος Μουραμπάς

Ερμηνευτής: Κώστας Κακκαβάς

Τίτλος ταινίας: ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ (1960)

 

Το βραδάκι τριγυρνώ

στου σπιτιού σου το στενό

το φεγ̖γάρι με κοιτά

και ρωτά για ποια τ’ αγόρι ξενυχτά

 

Το βραδάκι τριγυρνώ

μπρος στην πόρτα [⇒ στημ̖πόρτα] σου περνώ

και στ’ αστέρια τραγουδώ

Σε λατρεύω, σε λατρεύω, σ’ αγαπώ

Σε λατρεύω, σε λατρεύω, σ’ αγαπώ (δις)

ΓΕΛΑΣ

Συνθέτης: Κώστας Καπνίσης

Στιχουργός: Γιώργος Οικονομίδης

Ερμηνευτής: Aνδρέας Μπάρκουλης

Τίτλος ταινίας: ΤΟ ΑΓΟΡΙ Π’ ΑΓΑΠΩ (1960)

 

Γελάς και τ’ άστρα θαρρείς

πως βγαίνουν νωρίς για να σε δουν

μιλάς και στη σιγαλιά

νομίζεις πουλιά πως κελαηδούν

 

Εσύ, που ‘χε ο ήλιος φωλιά χρυσή

φωλιά στα σγουρά σου μαλλιά

κι εγώ που τόσον καιρό [⇒ τόσογ̖καιρό]

ζητούσα να βρω, σαν θησαυρό (δις)

ΠΟΙΟΣ ΤΟ ΞΕΡΕΙ

Συνθέτης: Μίμης Πλέσσας

Στιχουργός: Κώστας Πρετεντέρης

Ερμηνευτής: Δημήτρης Χορν

Δίσκος: 45 στροφών (1962)

 

Ποιος το ξέρει 

τι μας έγραψε η μοίρα, ποιος το ξέρει

κι αν μας βρει μαζί και τ’ άλλο καλοκαίρι

ποιος το ξέρει

Ποιος το ξέρει

αν θα ζήσει ο έρωτάς μας, ποιος το ξέρει

κι αν το [⇒ αν̖το] χέρι σου χαϊδέψει άλλο χέρι

ποιος το ξέρει

 

Όνειρό μου όμορφο, όνειρο φτωχό

θα σε πάρει, κάποτε, τ’ άγριο τ’ αγέρι

και φοβάμαι πάν̖τοτε και ανησυχώ

τι θα γίνει η αγάπη μας 

αλλά, ποιος το ξέρει

 

Ποιος το ξέρει

τι μας έγραψε η μοίρα, ποιος το ξέρει

κι αν μας βρει μαζί και τ’ άλλο καλοκαίρι

ποιος το ξέρει

ΝΥΧΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Συνθέτης-Στιχουργός: Μίμης Πλέσσας

Ερμηνευτής: Γιάννης Βογιατζής

Τίτλος ταινίας: ΡΑN̖TΕΒΟΥ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ (1966)

 

Νύχτα καλοκαιριού, βασίλισσα, κυρά μου

πάρε μου τον καημό [⇒ τογ̖καημό] και φέρε τη χαρά μου

Για κάθε αγάπη πλέκεις χιλιάδες μάγια

τώρα τ’ αστέρια μοιάζουν χρυσά πετράδια

 

Νύχτα καλοκαιριού γλυκιά

σβήσε του πόνου τη φωτιά

απ’ την καρδιά [⇒ τηγ̖καρδιά]

απ’ την καρδιά [⇒ τηγ̖καρδιά] (δις)

ΜΕ ΤΙ ΚΑΡΔΙΑ ΝΑ Σ’ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΗΣΩ

Συνθέτης: Σταύρος Ξαρχάκος

Στιχουργός: Νίκος Γκάτσος

Ερμηνευτής: Δημήτρης Παπαμιχαήλ

Τίτλος ταινίας: ΔΙΠΛΟΠΕΝΙΕΣ (1966)

 

Με τι καρδιά να σ’ αποχαιρετήσω

Με τι καρδιά τραγούδι να σου πω

Στον ουρανό με τ’ όνειρο θα ζήσω

Στον ουρανό σαν άστρο θα χαθώ

 

Βάλε φωνή, κον̖τά σου να γυρίσω

Βάλε φωνή, τη γη να θυμηθώ

 

Με τι καρδιά τα μάτια σου ν’ αφήσω

Με τι καρδιά τον κόσμο [⇒ τογ̖κόz̥μο] ν’ αρνηθώ

Σε σκοτεινό γεφύρι θα καθίσω

Σε σκοτεινό ποτάμι θα σταθώ

 

Δώσ’ μου φωτιά, τη νύχτα μου να σβήσω

Δώσ’ μου φωτιά, στον ήλιο να βρεθώ

ΗΡΘΕΣ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ

Συνθέτης: Γιάννης Σπανός

Στιχουργός: Γιώργος Παπαστεφάνου

Ερμηνευτής: Κώστας Καρράς

Δίσκος: 45 στροφών (1968)

 

Στο δρόμο κάτω απ’ τις μηλιές

παίζουν στους ίσκιους οι φωτιές

και τα νερά στις φυλλωσιές

 

Στη μαγεμένη αμμουδιά

ένα καράβι του νοτιά

κέν̖τησε απόψε μια καρδιά

 

Ήρθες αγάπη μου παλιά         

σε φέραν γλάροι στη στεριά

κι ηύραν οι πέτρες τη μηλιά

 

Ήρθες αγάπη μου καλή

στον ουρανό χρυσοπηγή

και ήλιος στην ανατολή

Τώρα δικά μας τα φτερά

στην ανθισμένη γειτονιά

πετούν τραγούδια και πουλιά

 

Στο λόφο πέρα στις πλαγιές

οι κρίνοι κι οι τριαν̖ταφυλλιές

κάνουν για σένα προσευχές

 

Ήρθες αγάπη μου παλιά         

σε φέραν γλάροι στη στεριά

κι ηύραν οι πέτρες τη μηλιά

Ήρθες αγάπη μου καλή

στον ουρανό χρυσοπηγή

κι ο ήλιος στην ανατολή

Ήρθες αγάπη μου παλιά         

σε φέραν γλάροι στη στεριά

κι ηύραν οι πέτρες τη μηλιά

Ήρθες αγάπη μου καλή

στον ουρανό χρυσοπηγή

και ήλιος στην ανατολή (δις)

ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΣΑΝ ΤΗ ΒΡΟΧΗ

Συνθέτης: Γιάννης Σπανός

Στιχουργός: Κώστας Κωτούλας

Ερμηνευτής: Γιάννης Φέρτης

Δίσκος: 45 στροφών (1970)

 

Μίλα μου σαν τη [⇒ σαν̖τη] βροχή

ώρες δίχως διיακοπή*

είμαι παιδί και μαθαίνω

Μίλα μου σαν τη [⇒ σαν̖τη] βροχή 

πίνω κάθε συλλαβή

και στο σχολειό σου πηγαίνω

 

Πες μου για την ομορφιά 

που στα μάτια σου περνά

για να μπορέσω να ζήσω

Μάθε μου και το φιλί 

την αγάπη απ’ την αρχή

άλλη ζωή για ν’ αρχίσω (δις)

 

Μίλα μου σαν τη [⇒ σαν̖τη] βροχή

απ’ το βράδυ ως το πρωί

σαν μου μιλάς ανασαίνω

Μίλα μου σαν τη [⇒ σαν̖τη] βροχή 

για τον ήλιο που θα ‘ρθει

σ’ έρημο τόπο χαμένο

Μίλα μου σαν τη [⇒ σαν̖τη] βροχή

για τον ήλιο που θα ‘ρθει

σ’ έρημο τόπο χαμένο (δις)

* Και όχι με συνίζηση, όπως εσφαλμένα αποδόθηκε στο τραγούδι.

ΑΝΑΜΝΗΣΗ

Συνθέτης: Βαγ̖γέλης Πιτσιλαδής

Στιχουργός: Γιώργος Παπαστεφάνου

Ερμηνευτές: Άγ̖γελος Αν̖τωνόπουλος - Γωγώ Ατζολετάκη

Άλμπουμ: ΑΝΑΜΝΗΣΙΣ (1975)

 

Το καλοκαίρι μαζί πηγαίναμε στην αμμουδιά

Χέρι με χέρι και μ’ ένα αστέρι για συν̖τροφιά

Τώρα ποιος ξέρει, αν θα με σκέφτεσαι, όπως εγώ

Μικρή μου αγάπη, στιγμή δε φεύγεις απ’ το μυαλό

 

Το όνομά μας τις νύχτες γράφαμε στην αμμουδιά

και την καρδιά [⇒ τηγ̖καρδιά] μας στα χέρια παίζαμε

σαν τα [⇒ σαν̖τα] παιδιά

Τώρα ποιος ξέρει, αν θα με σκέφτεσαι, όπως εγώ

Μικρή μου αγάπη, στιγμή δε φεύγεις απ’ το μυαλό

ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΟ

Συνθέτης: Χρίστος Νικολόπουλος

Στιχουργός: Πυθαγόρας

Ερμηνευτής: Νίκος Ξανθόπουλος

Τίτλος ταινίας: ΤΟ ΜΙΝΟΡΕ ΜΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ (1989)

Μη με λυπάσαι, διώξε με απόψε

σα να ‘μαι αγριολούλουδο και τη ζωή μου κόψε

Εγώ γυμνός ξεκίνησα, εγώ πηγαίνω μόνος

Σπίτι μου είναι ο δρόμος και τραγούδι μου ο πόνος

Διώξε με και μη λυπάσαι, τι θα γίνω μη φοβάσαι

κι αν χιονίζει και εάν βρέχει, τ’ αγριολούλουδο αν̖τέχει

 

Μη με κρατήσεις μονάχα από συμ̖πόνια

το κρύο το συνήθισα, θ’ αν̖τέξω και στα χιόνια

Εγώ γυμνός ξεκίνησα, εγώ πηγαίνω μόνος

Σπίτι μου είναι ο δρόμος και τραγούδι μου ο πόνος

Διώξε με και μη λυπάσαι, τι θα γίνω μη φοβάσαι

κι αν χιονίζει και εάν βρέχει, τ’ αγριολούλουδο αν̖τέχει

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣΗ:

Όπου:   `   τα ευ̖φωνικά [ŋ] ή [ɱ] πριν από τα δίψηφα σύμφωνα.

             '    η προφορά των φθόγ̖γων χωριστά, χωρίς συνίζηση.

            o    η άτονη φώνηση του [ζ].

Οι ευ̖φωνικές συνηχήσεις στα τραγουδίσματα δημοφιλών ελληνίδων ηθοποιών

Οι ευ̖φωνικές συνηχήσεις στα τραγούδια του παλιού ελληνικού κινηματογράφου

Οι ευ̖φωνικές συνηχήσεις σύμφυτες και ζων̖τανές ακόμη και στα βαριά ρεμπέτικα, με στίχο μια λαϊκότερη μορφή γλώσσας

Η Εισήγησή μου για τη χρήση του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς (ΤΣΑΠ)

Σύνοψη του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς

Άρης Βαφιάς, MA RCSSD

Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Τα πνευματικά δικαιώματα των τραγουδιών, όπως και τα βίντεο, ανήκουν στους δημιουργούς τους και η χρήση τους γίνεται, αποκλειστικά, για εκπαιδευτικούς λόγους.