Η ΠΡΟΦΟΡΑ ΜΑΣ Η ΚΟΙΝΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΗΝ ΚΑΤΑN̖TΗΣΕΙ ΟΠΩΣ ΑΥΤΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑΣ

 

Πηγή: Cavafy Archive Onassis Foundation
https://cavafy.onassis.org/el/object/22m8-5qz5-zcpw/

ΠΟΣΕΙΔΩΝΙ'ΑΤΑΙ

(ΚΩΝΣΤΑN̖TΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ)

Την γλώσσα την ελληνική οι Ποσειδωνιיάται

εξέχασαν τόσους αιώνας ανακατευμένοι

με Τυρρηνούς, και με Λατίνους, κι άλλους ξένους.

Το μόνο που τους έμενε προγονικό

ήταν μια ελληνική γιορτή, με τελετές ωραίες,                

με λύρες και με αυλούς, με αγώνας και στεφάνους.

Κ’ είχαν συνήθειο* προς το τέλος της γιορτής

τα παλαιά τους έθιμα να διηγούν̂ται,

και τα ελληνικά ονόματα να ξαναλένε,

που μόλις πια τα καταλάμβαναν ολίγοι.                       

Και πάν̂τα μελαγχολικά τελείων’ η γιορτή τους.

Γιατί θυμούν̂ταν που κι αυτοί ήσαν Έλληνες —

Ιταλιיώται έναν καιρό [→ έναγ̂καιρό] κι αυτοί·

και τώρα πώς εξέπεσαν, πώς έγιναν,

να ζουν και να ομιλούν βαρβαρικά                               

βγαλμένοι — ω συμφορά! — απ’ τον Ελληνισμό.

[1906]

* Η δίφθογ̂γος [ειο] κανονικά συνιζάνεται, με συνέπεια -μεταξύ του συμφώνου [θ] και αυτής- να συνηχείται το [χ]. Η εκδοχή η δίφθογ̂γος να αποδίδεται χωριστά είναι βάσιμη μόνο με την προσθήκη του τελικού [ν], ήτοι /το/ συνήθειיον (λόγιος-παρωχημένος τύπος, ανάλογη περίπτωση με αυτήν του πρόβειיον – πρόβειο). Φυσικά δε συμβαίνει το ίδιο στην άλλη της μορφή (συνήθειיα), όπου η κατάληξη είναι δισύλλαβη. Επιπλέον η γραφή της με [ι] (συνήθιο), είναι σύμφωνη προς την ετυμολογία της [συνηθ(άω) + -ιο] και επομένως ορθότερη από αυτήν με [ει], η οποία προέκυψε κατ’ αναλογία προς την προγενέστερη, άλλη της μορφή (λόγιος μεταπλασμός του δημώδους τύπου).

Αρχαίοι Ελληνικοί Ναοί στην Ποσειδωνία (Κάτω Ιταλία) 

ΔΙ'ΕΥΚΡΙΝΙΣH:

 Όπου:   ˆ   το ευ̂φωνικό [ŋ] ή [ɱ] πριν από το δίψηφο σύμφωνο.

              י    η εκφορά των φθόγ̂γων χωριστά, χωρίς συνίζηση.

Άρης Βαφιάς, MA RCSSD

Καθ. Αγωγής Προφ. Λόγου & Φωνής

Η Εισήγησή μου για τη χρήση του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς (ΤΣΑΠ)

Σύνοψη του Τονικού Συστήματος Αποσαφήνισης της Προφοράς